Πραγματοποιήθηκε σήμερα στο Συνεδριακό Κέντρο Θεσσαλίας η 4η, εξ αναβολής, Γενική Ιερατική Σύναξη της Ιεράς Μητροπόλεως Δημητριάδος, υπό την προεδρεία του Σεβ. Μητροπολίτου Δημητριάδος κ. Ιγνατίου. Ομιλητής ήταν ο Πρωτ. Βασίλειος Θερμός, Ψυχίατρος παιδιών και εφήβων – Καθηγητής Ανωτάτης Εκκλησιαστικής Ακαδημίας Αθηνών, με θέμα «Έμφυλες ταυτότητες: ψυχολογικός και ποιμαντικός προβληματισμός».
Ο ομιλητής αναφέρθηκε στην πολύπλοκη διαδικασία διαμόρφωσης του φύλου, που ξεκινά γενετικά, συνεχίζεται ορμονικά, και ολοκληρώνεται ψυχολογικά. Ακριβώς επειδή είναι διαδικασία πολύπλοκη και μακρά, είναι ευάλωτη σε ατυχήματα (δυσφορία φύλου). Στην συνέχεια, μίλησε για τις σύγχρονες θεωρίες περί φύλου, όπως η διάκριση βιολογικού και ψυχοκοινωνικού φύλου την οποία εισήγαγε ο Φεμινισμός του ΄60, σύμφωνα με τον οποίο η γυναίκα δεν γεννιέται αλλά γίνεται, και η μετανεωτερικότητα από την δεκαετία του ΄90 και μετά που δίδει έμφαση στην υποκειμενική εμπειρία.
Ο π. Βασίλειος αναφέρθηκε στην κουήρ θεωρία, όπως εισήχθη από την Τζούντιθ Μπάτλερ, θεωρία σύμφωνα με την οποία όλες οι ταυτότητες είναι κοινωνικές κατασκευές, ρευστές και ευκίνητες, οι διαχωρισμοί είναι καταπιεστικοί, γι’ αυτό και αντιτίθεται στην διάκριση των φύλων.
Ακολούθως, μίλησε εν συντομία για τα Διαφυλικά ή Μεσοφυλικά άτομα, δηλαδή α) εκείνα με γεννητικά όργανα αμφοτέρων των φύλων, β) με εξωτερικά γεννητικά όργανα του ενός φύλου, ενώ γεννητικά ανήκουν στο άλλο, γ) ή με μικτά φυλετικά χρωμοσώματα. Αφιέρωσε ιδιαίτερο χρόνο στα διεμφυλικά άτομα (τρανς), τα οποία αισθάνονται ψυχική ταυτότητα του άλλου φύλου, κατά κανόνα από την νηπιακή ή παιδική ηλικία. Συνήθως παρουσιάζουν συμφωνία χρωμοσωμάτων και εμφάνιση του άλλου φύλου. Κάποια προέβησαν σε αλλαγή φύλου, ιατρική ή νομική, επειδή αισθάνονταν ότι ψυχολογικά ανήκουν σε διαφορετικό φύλο από το βιολογικό. Όσον αφορά στην εξέλιξή τους, επεσήμανε ότι κάποιοι γίνονται ομοφυλόφιλοι, κάποιοι ζουν με ταυτότητα διεμφυλικού, ενώ κάποιοι αλλάζουν, με ψυχοθεραπεία ή χωρίς.
Ξεχωριστή μνεία έκανε στο φαινόμενο ‘δυσφορίας φύλου ταχείας έναρξης’ που συμβαίνει κυρίως σε έφηβες κοπέλες και οφείλεται σε επίδραση από παρόμοια ερεθίσματα του περιβάλλοντος. Επεσήμανε την ανάγκη να λαμβάνει χώρα προσεκτική και επανειλημμένη ψυχιατρική εξέταση, καθώς και ψυχολογική αξιολόγηση του αιτήματος. Πληροφόρησε τους ακροατές ότι στη Βρετανία έκλεισε η μονάδα εκείνη η οποία εφάρμοζε ισοπεδωτική επιβεβαιωτική στρατηγική και τέθηκαν περιορισμοί στην χορήγηση αναστολέων της ήβης σε νεαρές ηλικίες.
Στην συνέχεια, ο ομιλητής μίλησε για τις τάσεις των ΛΟΑΤΚΙ κινημάτων, σύμφωνα με τα οποία, η ιδεολογία τους υπερισχύει της επιστήμης, κάθε διαφωνία πρέπει να φιμώνεται ως δήθεν κακοποιητικός λόγος, ενώ οι ψυχίατροι και ψυχολόγοι γίνονται δεκτοί μόνον εάν επαναλαμβάνουν ακριβώς την ορολογία των κινημάτων. Ανησυχητικό είναι πως οι θέσεις του κινήματος έχουν εισχωρήσει και στο Ελληνικό Υπουργείο Παιδείας.
Ο π. Βασίλειος παρατήρησε ότι για τα ως άνω ζητήματα χρειάζεται υπεύθυνη ενημέρωση, πρέπει ν’ αποφεύγονται τα φοβικά σύνδρομα, η προκατάληψη, και η απέχθεια, καθώς και ότι πρέπει να ξεφύγουμε από το πολιτισμικό δίπολο «συντηρητικός – προοδευτικός». Γονείς, εκπαιδευτικοί, και κληρικοί χρειάζονται να βγουν έξω από την πολωμένη, και συχνά πολεμική, ατμόσφαιρα του καιρού μας, κάτι που επιτυγχάνεται μόνο με σωστή ενημέρωση και απαλλαγή από προκαταλήψεις.
Προσεγγίζοντας το θέμα από θεολογική σκοπιά, ο π. Βασίλειος είπε ότι το φύλο είναι δώρο του Θεού και συνιστά την αφετηρία του καθενός μας για το άθλημα της κοινωνίας. Κάθε άνθρωπος δικαιούται μια ταυτότητα φύλου. Ο στόχος πρέπει να είναι ο άνθρωπος με δυσφορία φύλου να βοηθηθεί για να καταλήξει σε μια σταθερή ταυτότητα φύλου. Δεν πρέπει, ως Εκκλησία, να είμαστε κατά της αλλαγής φύλου, γενικώς και αδιακρίτως. Πάντα κάποιοι θα χρειάζονται αλλαγή φύλου, που η Εκκλησία πρέπει να τους κατανοεί και να τους ποιμαίνει. Δυστυχώς, η ποιμαντική αυτή δεν έχει αναπτυχθεί επαρκώς, αλλά πρέπει.
Ολοκληρώνοντας, ο π. Βασίλειος κατέληξε σε συγκεκριμένες ποιμαντικές αρχές, ως προς την προσέγγιση των προσώπων με δυσφορία φύλου. Χρειάζεται, αδιακρίτως, αγάπη προς όλους, και καμία βιασύνη ως προς την αλλαγή φύλου. Ιδιαίτερα, όταν πρόκειται για ανηλίκους, πρέπει να παραπέμπουμε σε σοβαρό ειδικό επιστήμονα. Οφείλουμε να αποσοβούμε την περιθωριοποίηση των ανθρώπων αυτών, καθώς και να ηρεμούμε και να συμβουλεύουμε καταλλήλως τους γονείς.
