Ε.Σ.Η.Ε.Α. (Ακαδημίας 20), Αθήνα
Η τελευταία εκδήλωση της σειράς «Καιρός του ποιήσαι» για φέτος θα πραγματοποιηθεί την Τετάρτη 21 Ιουνίου 2023, ώρα 7.00 μ.μ., στην Αθήνα, στα γραφεία της Ε.Σ.Η.Ε.Α. (Ακαδημίας 20, 1ος όροφος). Θα είναι η στρογγυλή τράπεζα με θέμα «Θεολογία των Θρησκειών στον Ορθόδοξο Χριστιανισμό και το Ισλάμ» με τη συμμετοχή του Θανάση Ν. Παπαθανασίου, Εκδότη του περιοδικού «Σύναξη», Αναπληρωτή Καθηγητή της Ανώτατης Εκκλησιαστικής Ακαδημίας Αθηνών και της Nayla Tabbara, Προέδρου του Ιδρύματος Adyan, Καθηγήτριας Ισλαμικών Σπουδών στο Πανεπιστήμιο Saint Joseph της Βηρυτού (Λίβανος). Την εκδήλωση θα συντονίσει ο Παντελής Καλαϊτζίδης, Διευθυντής της Ακαδημίας Θεολογικών Σπουδών Βόλου.
Οι σύνδεσμοι της ζωντανής παρακολούθησης:
αγγλικά – https://www.youtube.com/watch?v=bHalPBH3hiM
ελληνικά – https://www.youtube.com/watch?v=g7UxwfKSu40
Ο πρώτος ομιλητής θα πραγματευθεί κυρίως το ερώτημα αν έχουν δυνατότητα σωτηρίας οι πιστοί των άλλων θρησκειών και αν οι άλλες θρησκείες αποτελούν καθ’ οιονδήποτε τρόπο οδούς σωτηρίας. Το ερώτημα αυτό είναι ουσιαστικά συνομήλικο της Βιβλικής πίστης, και ζήτημα το οποίο συνάντησε η χριστιανική Εκκλησία από την πρώτη της στιγμή. Η συστηματική όμως συζήτηση ξεκίνησε μόλις στις αρχές της δεκαετίας του 1960. Οι Ορθόδοξοι, με πλούσια εμπειρία, μπήκαν στη συζήτηση μία δεκαετία αργότερα, και ασχολήθηκαν συστηματικότερα από το 2010. Η οπτική η οποία εκφράζει την χριστιανική πίστη είναι η λεγόμενη «περιεκτική» (inclusivist), η οποία βεβαίως γνωρίζει πολλές διαφοροποιήσεις. Αυτό σημαίνει ότι ο Τριαδικός Θεός αναγνωρίζεται ως η παγκόσμια αλήθεια και ο μοναδικός σωτήρας, ο οποίος όμως δρα μυστικά, απελευθερωτικά και σωστικά παντού: και μέσα και έξω από την θεσμική Εκκλησία, προσκαλώντας όλους στη Βασιλεία του. Η αγάπη αναγνωρίζεται ως μετοχή στη ζωή του Θεού και αποτελεί κριτήριο για την αξιολόγηση των θρησκειών. Ο θρησκευτικώς «άλλος» είναι δέκτης της δράσης και της αγάπης του Θεού, και υπ’ αυτή την έννοια γίνεται και αγγελιοφόρος του Θεού. Χωρίς να αποσιωπώνται οι όποιες αγεφύρωτες διαφορές, το χρέος των Ορθοδόξων είναι να ενθαρρύνουν τον διάλογο ο οποίος θα ανιχνεύει τα σημάδια του Θεού σε κάθε ανθρώπινη συνάφεια.
Η δεύτερη ομιλήτρια θα εξετάσει τι λέει το Κοράνι για τις άλλες θρησκείες. Είναι μονοπάτια προς τη σωτηρία και τον Παράδεισο ή οι οπαδοί τους είναι καταδικασμένοι στις φωτιές της κόλασης; Ποιο μήνυμα έχει το Κοράνι σχετικά με την αντιμετώπιση της διαφορετικότητας; Καλεί τους μουσουλμάνους να πολεμήσουν με όσους είναι διαφορετικοί ή τους ζητά να συνυπάρξουν; Αυτά τα ερωτήματα θα προσεγγιστούν με βάση το ίδιο το Κοράνι, σε μια ανάγνωση ολιστική, χρονολογική και μέσα στα συμφραζόμενα του, με προσπάθεια ανασκευής των ερμηνειών αποκλεισμού, προκειμένου να παρουσιαστεί μια νέα ισλαμική θεολογία των θρησκειών.
O Θανάσης Ν. Παπαθανασίου γεννήθηκε το 1959. Είναι Αναπληρωτής Καθηγητής Ιεραποστολικής, Διαπολιτισμικής Χριστιανικής Μαρτυρίας και Διαλόγου στην Ανώτατη Εκκλησιαστική Ακαδημία Αθήνας. Διδάσκει στο θεολογικό μεταπτυχιακό πρόγραμμα του Ελληνικού Ανοικτού Πανεπιστημίου. Είναι διευθυντής του θεολογικού περιοδικού «Σύναξη» και μέλος της Ευρωπαϊκού Οργανισμού Διαπολιτισμικής Θεολογίας και Διαθρησκειακών Σπουδών (European Society for Intercultural Theology and Interreligious Studies). Το έργο του επικεντρώνει στην Ιεραποστολική, τις διαπολιτισμικές σπουδές και την πολιτική θεολογία. Ζει στην Αθήνα με την σύζυγό του Ελένη και τον γιο τους Αρέθα–Αλέξανδρο. Ανάμεσα στις δημοσιεύσεις του: «Χριστιανική μαρτυρία και διάλογος με ανθρώπους άλλων πεποιθήσεων: Πατερικές ενοράσεις», Sources Chrétiennes. Ελληνική και λατινική συμβολή στον ευρωπαϊκό πολιτισμό (επιμ. Σταύρος Ζουμπουλάκης & Πιέρ Σαλαμπιέ), εκδ. Άρτος Ζωής, Αθήνα 2019, σσ. 383-412. «”Μακριά απ’ την παρουσία σου πού να φύγω;” (Ψαλμ. 139: 7). Μια Ορθόδοξη κατάφαση της δράσης του Θεού έξω από τα κανονικά όρια της Εκκλησίας», Σύναξη 120 (2011), σσ. 16-31. Υποτέλεια, Ιεραποστολή και Θεολογία της Απελευθέρωσης στην Άπω Ανατολή, εκδ. Red ’n’ Noir, Αθήνα 2023.
Η Nayla Tabbara είναι Πρόεδρος και συνιδρυτής του Οργανισμού Adyan «για την πολυμορφία, την αλληλεγγύη και την ανθρώπινη αξιοπρέπεια» που ιδρύθηκε το 2006. Είναι συμπρόεδρος του οργανισμού «Θρησκείες για την Ειρήνη» (Religions for Peace) και μέλος της Εκτελεστικής Επιτροπής του Παγκόσμιου Συμβουλίου του. Έλαβε το διδακτορικό της στη Θρησκειολογία από την Ecole Pratique des Hautes Etudes (Σορβόννη, Παρίσι) και το Πανεπιστήμιο Saint Joseph (Βηρυτός) και είναι Καθηγήτρια του τμήματος Θρησκευτικών και Ισλαμικών Σπουδών στο ίδιο Πανεπιστήμιο. Ως θεολόγος του Ισλάμ έχει πραγματοποιήσει δημοσιεύσεις στους τομείς της ισλαμικής θεολογίας της θρησκευτικής ποικιλομορφίας, της θεολογίας της ευπάθειας, του ισλαμικού φεμινισμού, της εξήγησης του Κορανίου, της Ισλαμικής κοινωνικής ευθύνης και του Σουφισμού, όπως επίσης και για την εκπαίδευση στη διαθρησκειακή και διαπολιτισμική πολυμορφία. Εργάζεται στην ανάπτυξη εκπαιδευτικών προγραμμάτων (επίσημων και ανεπίσημων) για την πολυθρησκευτική εκπαίδευση, την συμπεριληπτική πολιτική αγωγή και την ελευθερία της θρησκείας. Από το 2011 ως το 2020, διηύθυνε το Ινστιτούτο Πολιτικής Αγωγής και Διαφορετικότητας του Ιδρύματος Adyan. Το 2019 έλαβε το Γαλλικό Βραβείο Αναγέννησης για το σύνολο της δουλειάς της και το Ειδικό Βραβείο κριτικής επιτροπής του οργανισμού Fr. Jacques Hamel, το βραβείο «Γραφές και Πνευματικότητες» και το βραβείο της Ακαδημίας Διεθνών Επιστημών για το βιβλίο της «Μια γυναικεία κατανόηση του Ισλάμ» (L’islam pensé par une femme, Bayard, 2018). Το 2022 έλαβε το Βραβείο Ibn Rushd για την Ελευθερία της Σκέψης.
Round table: THEOLOGY OF RELIGIONS IN ORTHODOX CHRISTIANITY AND ISLAM
Wednesday, June 21, 7:00 p.m. (Athens time)
E.S.I.E.A. (20, Akadimias str), Athens
The last event of the series of online lectures “Time for Action” for this year will take place on Wednesday, June 21, 2023, at 7:00 p.m., in the hall of E.S.I.E.A. (The Journalists Union) in Athens (20, Akadimias str), in hybrid form. It will be the round table on “Theology of Religions in Orthodox Christianity and Islam” with the participation of Dr. Athanasios Ν. Papathanasiou, Editor of the journal “Synaxis”, Associate Professor of the Supreme Ecclesiastical Academy of Athens, and Dr. Nayla Tabbara, President of Adyan Foundation, Professor of Islamic Studies, Saint Joseph University, Beirut, Lebanon. The event will be moderated by Dr. Pantelis Kalaitzidis, Director of the Volos Academy.
here are the links for the live roundtable : English – https://www.youtube.com/watch?v=bHalPBH3hiM
Greek – https://www.youtube.com/watch?v=g7UxwfKSu40
The first speaker will mainly focus on the question of whether the believers of other religions can possibly be saved and whether the other religions are (in any way) paths to salvation. This question is essentially as old as the Biblical faith itself, and it is an issue that the Christian Church has faced from its very beginning; a systematic discussion, however, began only at the beginning of 1960s. The Orthodox, carrying rich experience, entered the discussion a decade later and became more systematically engaged after 2010. The perspective that expresses the Christian faith is the so-called “inclusivist” model, which nevertheless enjoys considerable variation. This means that the Triune God (and especially Christ) is acknowledged as the universal truth and the only savior, who, however, acts in unseen, liberating and saving ways everywhere, both inside and outside the institutional Church, inviting all to God’s kingdom. Love implies participation in the life of God and is a crucial criterion for the evaluation of religions. The religious “other” can receive God’s action and affection, and in this sense, he/she also becomes a messenger of God. Without disregarding any unbridgeable differences, the duty of the Orthodox is to encourage dialogue that will detect the signs of God in every human context.
The second speaker will explore what the Qur’an says about other religions. Are they paths to salvation and Paradise, or are their followers doomed to the fires of hell? What message does the Qur’an hold concerning diversity: are Muslims asked to fight with those with a different faith or are they called to coexist? The lecture will try to answer these questions by going back to the Qur’an itself, reading it holistically, chronologically, and contextually, while unreading exclusivist interpretations, in order to present a new Islamic theology of Religions.
Athanasios N. Papathanasiou is a lay Greek Orthodox theologian, born in 1959. He is Associate Professor of Missiology, Intercultural Christian Witness, and Dialogue, at the Supreme Ecclesiastical Academy of Athens. He also teaches at the post-graduate theological program of the Hellenic Open University. He is the editor of the Greek theological quarterly “Synaxis”, and a member of The European Society for Intercultural Theology and Interreligious Studies. His works focus on Missiology, cross-cultural studies, and political theology. He lives in Athens, Greece with his wife Eleni, and their son Arethas-Alexandros. His publications in English include: “If I cross the boundaries, you are there! An affirmation of God’s action outside the canonical boundaries of the Church», Communio Viatorum 53.3 (2011), pp. 40- 55. “Mission in Orthodox Theology”, Christian Mission, Contextual Theology, Prophetic Dialogue: Essays in Honor of Stephen B. Bevans (eds. D. T. Irvin, P. C. Phan. New York, Maryknoll: Orbis Books 2019), pp. 37-54. “The Politics as a Weak Force”, Political Theologies in Orthodox Christianity: Common Challenges, Divergent Positions (eds. K. Soeckl, I. Gabriel, A. Papanikolaou. London & New York: Bloomsbury T&T Clark 2017), pp. 97–110.
Prof. Dr. Nayla Tabbara is the President and co-founder of Adyan, Foundation for Diversity, Solidarity and Human Dignity, founded in 2006, as well as the president of Adyan Europe, founded in 2022. She is a co-president of Religions for Peace and a member of the Executive Committee of its World Council. She holds a PhD in Science of Religions from Ecole Pratique des Hautes Etudes (Sorbonne-Paris) and Saint Joseph University (Beirut), and is a University Professor in Religious and Islamic Studies at Saint Joseph University, Beirut. She is also a Μuslim woman theologian and has publications in the fields of Islamic theology of religious diversity, theology of fragility, Islamic Feminism, Qur’anic exegesis, Islamic Social Responsibility and Sufism. She works on curricula development (formal and non-formal) on multifaith education, inclusive citizenship and Freedom of Religion or Belief and has publications on Education on interreligious and intercultural diversity. Between 2011 and 2020, she directed the Institute of Citizenship and Diversity Management at Adyan Foundation. She has received in 2019 the Gold Medal of the French Renaissance Award for all her work and the Special Jury award of the Fr. Jacques Hamel Prize, the Écritures et Spiritualités Award and the Académie des Sciences d’Outre mer award for her book L’islam pensé par une femme (Bayard, 2018). She received in 2022 the Ibn Rushd Award for Freedom of Thought.
