Εκτενή συνέντευξη στην εφημερίδα «Ταχυδρόμος» και στην δημοσιογράφο Γλυκερία Υδραίου παραχώρησε σήμερα ο Σεβ. Μητροπολίτης Δημητριάδος κ. Ιγνάτιος.
Ο Σεβασμιώτατος ανακεφαλαιώνει τις σαφείς θέσεις του για τον εμβολιασμό και την στάση των αρνητών, κατά την διάρκεια της πανδημίας, αλλά και την τήρηση των υγειονομικών μέτρων από την Εκκλησία. Αναφέρθηκε στην λειτουργία των Σπιτιών Γαλήνης και στις δυσκολίες που αντιμετωπίζει σύνολο το κοινωνικό έργο της Εκκλησίας αυτή την περίοδο, στην εφευρετικότητα των Κληρικών μας για την ανάπτυξη του πνευματικού έργου εν καιρώ πανδημίας, ενώ εξέφρασε τους φόβους του για τον κίνδυνο ενός νέου διχασμού με το πρόσχημα της πανδημίας. Κάλεσε, τέλος, σε έντονη προσευχή προς τον νηπιάσαντα Κύριο, ώστε «να σταθεί παρηγορητής σ’ εκείνους που έχασαν τα αγαπημένα τους πρόσωπα από την πανδημία, ιατρός και θεραπευτής σε όσους δοκιμάζονται στο κρεβάτι της αγωνίας, εμπνευστής σε εκείνους που αναλώνονται Νοσοκομεία και στα πειραματικά εργαστήρια, αναζητώντας την οριστική λύση στον γρίφο του ιού».
Ολόκληρη η συνέντευξη έχει ως εξής:
ΤΑΧΥΔΡΟΜΟΣ: Σαφής και εκπεφρασμένη η άποψή σας για τον εμβολιασμό, ως «δώρο Θεού» για την αντιμετώπιση της πανδημίας, και της ενότητας, για να ξεπεραστούν οι δυσκολίες. Γκρίζα «σκιά» στους κόλπους της Εκκλησίας, ωστόσο, οι φωνές των αρνητών;
Δ.Ι.: Η άποψή μας, από την πρώτη στιγμή, ήταν ταυτισμένη με τις Συνοδικές αποφάσεις και τις υποδείξεις της υπεύθυνης Πολιτείας και της αρμόδιας επιστημονικής κοινότητας, για την αντιμετώπιση αυτής της πρωτόγνωρης υγειονομικής κρίσης. Ακολουθήσαμε την φωνή της συνειδήσεώς μας και της κοινής λογικής. Γνωρίζετε, άλλωστε, ότι είμαι άνθρωπος του μέτρου, που απεχθάνομαι τις ακρότητες και τον παραλογισμό. Όπως συμβαίνει διαχρονικά σε περιόδους κρίσεων, βρίσκουν χώρο να εκφραστούν και στο εκκλησιαστικό σώμα ακραίες φωνές που, για να δώσουν άλλοθι σε προσωπικές ανασφάλειες, ανομολόγητα «κόμπλεξ», αίσθημα πνευματικής υπεροχής και δήθεν αυτάρκειας, επικαλούνται την πίστη, την οποία κακοποιούν, τους Πατέρες, τους οποίους προκλητικά παρερμηνεύουν και, τελικά, εγκλωβίζονται στην φυλακή του φανατισμού που έκτισαν γύρω τους. Είπα κι άλλες φορές ότι θέλει μεγάλη ταπείνωση για να παραδεχτεί κανείς ότι βρέθηκε σε πλάνη, να ζητήσει συγγνώμη και να λογικευτεί. Όμως, η ταπείνωση είναι το μεγάλο ζητούμενο στην εποχή μας.
ΤΑΧΥΔΡΟΜΟΣ: Μετά την αυστηρή εγκύκλιο που εκδώσατε, «ως μη οφείλατε», όπως επισημάνατε, με σαφείς συστάσεις προς τους ιερείς, καταλάγιασαν οι φωνές που «τορπιλίζουν» τις προσπάθειές σας; Συνεχίζεται με πνεύμα ενότητας ο κοινός αγώνας για την αντιμετώπιση της υγειονομικής κρίσης;
Δ.Ι.: Οι φωνές στις οποίες αναφέρεστε, που υπάρχουν, άλλωστε, σε όλους τους χώρους, ακόμα και στον επιστημονικό, ήταν και είναι πάντοτε μειοψηφικές. Πρόκειται για κραυγαλέες εξαιρέσεις που επιβεβαιώνουν τον κανόνα. Και ο κανόνας στην Τοπική μας Εκκλησία είναι ότι η συντριπτική πλειοψηφία των Κληρικών μας, από την πρώτη στιγμή, συνταυτίστηκε με τις υποδείξεις μας και της Ιεράς Συνόδου, έλαβε όλα τα ενδεδειγμένα μέτρα για την προστασία της δημόσιας υγείας στους Ναούς, εμβολιάστηκε και πορεύεται εν υπακοή και ασφαλεία. Κάποιοι, όμως, εξακολουθούν να τραβούν τον δικό τους δρόμο, θεωρώντας ότι έχουν το δικαίωμα να αυθαιρετούν, αδιαφορώντας για την προστασία των ιδίων και του ποιμνίου τους. Το επιχείρημα ότι θα μας προστατέψει ο Θεός, χωρίς εμείς να ενεργήσουμε το παραμικρό, είναι και βλάσφημο και ουτοπικό. Ο Θεός μας έδωσε νου, δώρο πολύτιμο και μοναδικό και είναι μεγίστη αμαρτία να περιφρονούμε τα δώρα του Θεού. Μας έδωσε την Επιστήμη και τα εργαλεία της. Όσοι δε μπορούν να δουν την παρουσία και την ενέργεια του Θεού πίσω απ’ όλα αυτά, βρίσκονται σε μεγίστη πλάνη και εγώ, ως υπεύθυνος Ποιμένας και Πνευματικός Πατέρας, είμαι υποχρεωμένος να λάβω όλα τα απαραίτητα μέτρα, ακόμα και τα πιο αυστηρά, για να επαναφέρω τους Κληρικούς μου στην τάξη. Ελπίζω να μην χρειαστεί.
ΤΑΧΥΔΡΟΜΟΣ: Με το ζήτημα της τήρησης των υγειονομικών μέτρων στην πρώτη γραμμή ενδιαφέροντος, το ερώτημα που τίθεται, είναι σε ποιο βαθμό είναι εφικτοί οι έλεγχοι των υγειονομικών πιστοποιητικών, από τη Μητρόπολη Δημητριάδος, στους πιστούς που εισέρχονται στους ναούς, ιδιαίτερα στις γιορτινές μέρες;
Δ.Ι.: Όπως επεσήμανα ήδη, τα προβλεπόμενα προστατευτικά μέτρα, δηλαδή η χρήση μάσκας εντός των Ναών, η διατήρηση των αποστάσεων, η χρήση αντισηπτικών, τηρούνται με θρησκευτική ευλάβεια και είναι εξαιρετικά ενθαρρυντικό το γεγονός ότι και οι ελάχιστοι αντιδρώντες, κατά το παρελθόν, έχουν κατανοήσει ότι ουδεμία πνευματική προέκταση έχει η τήρησή τους. Δεν τίθεται, δηλ. ζήτημα πίστεως.
Όσον αφορά στον έλεγχο των υγειονομικών πιστοποιητικών, από την πρώτη στιγμή η Ιερά Σύνοδος κατέστησε σαφές ότι είναι ανέφικτος εκ μέρους των στελεχών των ενοριών μας. Από μόνη της μία τέτοια διαδικασία εμπεριέχει το στοιχείο του αποκλεισμού και της διακρίσεως όσων δεν πληρούν τις προϋποθέσεις που το Κράτος έθεσε προς τον σκοπό αυτό. Στην Εκκλησία, όμως, δεν αποκλείουμε κανέναν, ούτε διακρίνουμε τους ανθρώπους καθ’ οιονδήποτε τρόπο. Ο ρόλος των Κληρικών μας είναι ενωτικός, θεραπευτικός και συμβουλευτικός. Δεν μπορούμε να ζητούμε από τους Ιερείς μας να έλθουν σε ενδεχόμενη αντιπαράθεση με το ποίμνιό τους. Αλλά ούτε οι εκκλησιαστικοί επίτροποι και τα λοιπά ενοριακά στελέχη μπορούν να παίξουν τον ρόλο του ελεγκτή, αφού είναι εθελοντές, που προσφέρονται με αγάπη στο έργο της Εκκλησίας. Το ελεγκτικό έργο ανήκει στο Κράτος, το οποίο έχει τους τρόπους και τους μηχανισμούς να διενεργήσει όποιους ελέγχους επιθυμεί, εκτός, βέβαια, των Ιερών Ναών.
ΤΑΧΥΔΡΟΜΟΣ: Με τα Χριστούγεννα προ των πυλών, η τοπική Εκκλησία καλείται να στηρίξει εκατοντάδες άπορες οικογένειες. Η μείωση των εσόδων στο παγκάρι, σε συνάρτηση με τις ανατιμήσεις «φωτιά» σε ενέργεια και αγαθά, αυξάνουν τον βαθμό δυσκολίας για τη λειτουργία των Σπιτιών Γαλήνης και τη διανομή εορταστικών δεμάτων με τρόφιμα;
Δ.Ι.: Όλα όσα περιγράφετε είναι μία πραγματικότητα, την οποία, όμως, δεν αντιμετωπίζουμε για πρώτη φορά. Ουδέποτε, όμως, οι δυσκολίες και οι έκτακτες καταστάσεις μπόρεσαν να κάμψουν ή να αναστείλουν τον αγώνα της Εκκλησίας μας να σταθεί αρωγός και συμπαραστάτης στους εμπερίστατους αδελφούς μας, στηρίζοντας, κατά το δυνατόν, τις πολλές τους ανάγκες. Και αυτό είναι μία ακόμα απόδειξη ότι το φιλανθρωπικό και κοινωνικό έργο της Εκκλησίας είναι ευλογημένο, γι’ αυτό και συνεχίζει στον χρόνο. Βέβαια, οφείλουμε να επαινέσουμε τον λαό μας διότι στηρίζει διαχρονικά αυτό το έργο, το εκτιμά, το αγαπά, συμπαρίσταται στον καθημερινό αγώνα των εφημερίων μας, των εθελοντριών μας να φανούμε αντάξιοι των περιστάσεων. Από την άλλη, πρέπει άπαντες να γνωρίζετε ότι η διαχείριση των οικονομικών των Ναών μας, ακόμα και των περιορισμένων τούτη την εποχή, είναι χρηστή, προσεκτική, ευλαβική, γι’ αυτό και καρποφορεί. Στα χέρια της Εκκλησίας το λίγο γίνεται πολύ. Γι’ αυτό, με την ευκαιρία αυτή, θέλω να ευχαριστήσω από καρδιάς τον ευλογημένο λαό μας και να τον καλέσω και αυτά τα Χριστούγεννα να μη ξεχάσει τον πονεμένο, πεινασμένο, άστεγο, φυλακισμένο αδελφό και να μας βοηθήσει, για να τον βοηθήσουμε.
ΤΑΧΥΔΡΟΜΟΣ: Η πρωτοφανής υγειονομική κρίση, που έχει προκαλέσει δυσάρεστες ανατροπές και επιπτώσεις σε όλους τους τομείς, έχει αναδείξει, άραγε, αθέατες πτυχές του Εκκλησιαστικού ρόλου και έργου;
Δ.Ι.: Η υγειονομική κρίση, για να είμαστε ειλικρινείς, έχει αναδείξει χρόνιες παθογένειες, έχει προκαλέσει μεγάλη δυσκολία στην ανάπτυξη και διευθέτηση του πνευματικού, νεανικού και κοινωνικού μας έργου, όμως, δημιούργησε και ευκαιρίες νέας ποιμαντικής προσέγγισης. Οι Κληρικοί μας έχουν επιδείξει θαυμαστή εφευρετικότητα και μέσω του διαδικτύου κάνουν κοινωνούς της Λειτουργικής ζωής και των πνευματικών μας συνάξεων πλήθος ανθρώπων, οι οποίοι, για τον ένα ή τον άλλο λόγο, δεν εκκλησιάζονται όσο και όπως παλαιότερα. Ακόμα και στο κομμάτι των πολιτιστικών και καλλιτεχνικών μας δράσεων, όπως συμβαίνει, π.χ. με την Σχολή Βυζαντινής Μουσικής, έχουμε επιδείξει εξαιρετικά αντανακλαστικά, ώστε κανείς να μην μείνει μακριά από την τέχνη που αγαπά, είτε θέλει να σπουδάσει διά ζώσης, είτε από το ασφαλές περιβάλλον του σπιτιού του, μέσω διαδικτύου. Συμβαίνει και εδώ αυτό που ακούγεται κατά κόρον τούτον τον καιρό, ότι η κρίση γεννά ευκαιρίες και οδηγεί σε νέες πρωτοβουλίες, που πρέπει να κρατήσουμε ζωντανές και στην μετά covid εποχή.
ΤΑΧΥΔΡΟΜΟΣ: Τί σας προβληματίζει περισσότερο, ως Ποιμενάρχη, ειδικά στην περίοδο που διανύουμε;
Δ.Ι.: Με προβληματίζει έντονα και με φοβίζει ο κίνδυνος ενός νέου διχασμού, η διασάλευση της κοινωνικής ειρήνης και ενότητας, με το πρόσχημα της πανδημίας, όσο και η έξαρση της βίας, σε όλες τις μορφές της, αυτή την εποχή. Βλέπουμε μεμονωμένους ανθρώπους ή οργανωμένες ομάδες, που εκμεταλλεύονται την κρίση και εφαρμόζουν βίαιες και αντικοινωνικές συμπεριφορές, καταδικασμένες στο υποσυνείδητό μας, που ξυπνούν, όμως, τραγικές μνήμες από το πρόσφατο παρελθόν. Ο διάβολος, ξέρετε, στην αναμπουμπούλα χαίρεται. Όλοι οι υπεύθυνοι φορείς, Πολιτεία, Εκκλησία, Δικαιοσύνη, Εκπαίδευση, πρέπει να ενεργήσουμε άμεσα και συνεργατικά, για να αποτρέψουμε μη αναστρέψιμα κακά. Όμως και η βία λαμβάνει ανησυχητικές διαστάσεις και μάλιστα, μέσα στην οικογένεια. Από την αρχή της πανδημίας κρούαμε, ως Εκκλησία, τον κώδωνα του κινδύνου, όταν βλέπαμε ότι τα μέτρα που λαμβάνονταν αφορούσαν μόνο στην προστασία της σωματικής υγείας, αφήνοντας στο περιθώριο την ψυχική υγεία, που είναι το εξίσου μεγάλο θύμα αυτής της περιπέτειας. Προς τον σκοπό αυτό εργάζονται φιλότιμα οι Πνευματικοί μας, οι οποίοι αόκνως συνεχίζουν το έργο της πνευματικής πατρότητας, στηρίζοντας τις ψυχές, που υποφέρουν από τους δαίμονές τους αυτή την εποχή.
ΤΑΧΥΔΡΟΜΟΣ: Είχατε δηλώσει σε παλαιότερο κήρυγμά σας, ότι «βγαίνουμε από την εντατική της υπομονής». Παρακολουθώντας την εξέλιξη της πανδημίας και την πορεία των κρουσμάτων, εκτιμάτε ότι απέχει πολύ η επιστροφή στην καθημερινότητα;
Δ.Ι.: Φαίνεται ότι η παραμονή μας σ’ αυτή την «εντατική» θα κρατήσει περισσότερο από όσο θέλαμε ή νομίζαμε. Αλλά, στην διδασκαλία της Εκκλησίας μας, η Υπομονή είναι μεγίστη αρετή, πεδίο και χρόνος εσωτερικής εργασίας, μελέτης των δεδομένων και λήψης αποφάσεων για την επόμενη ημέρα. Ας μην αφήσουμε τον χρόνο αυτόν να πάει χαμένος. Η Υπομονή κτίζει τις ψυχές, αλλά και μέσα απ’ αυτήν ο άνθρωπος κερδίζει την ψυχή του. Δεν ξέρω αν η καθημερινότητα θα είναι ποτέ αυτή που ξέραμε. Το σίγουρο είναι πως πρέπει να μας βρει πιο ισορροπημένους, οπωσδήποτε ενωμένους, καλύτερους Χριστιανούς.
ΤΑΧΥΔΡΟΜΟΣ: Τί εύχεστε ενόψει των εορτών και της νέας χρονιάς που θα ανατείλει σε λίγες μέρες;
Δ.Ι.: Φέτος θα γιορτάσουμε τα Χριστούγεννα με τους Ναούς μας ανοικτούς, με ελεύθερη, και με κανόνες, την Θεία Λατρεία. Ας δοξάσουμε τον Θεό γι’ αυτό, γιατί δεν επέτρεψε να ζήσουμε ξανά την περσινή οδυνηρή εμπειρία. Ας είναι Χριστούγεννα βαθειάς ικεσίας και έντονης παράκλησης σ’ Εκείνον που κένωσε τον εαυτό Του κι έγινε δούλος σαν κι εμάς, για την σωτηρία μας, να σταθεί παρηγορητής σ’ εκείνους που έχασαν τα αγαπημένα τους πρόσωπα από την πανδημία, ιατρός και θεραπευτής σε όσους δοκιμάζονται στο κρεβάτι της αγωνίας, εμπνευστής σε εκείνους που αναλώνονται Νοσοκομεία και στα πειραματικά εργαστήρια, αναζητώντας την οριστική λύση στον γρίφο του ιού. Ούτως ώστε, το νέο έτος 2022 να είναι για όλους απελευθερωτικό και σωτήριο.
