Η πέμπτη εκδήλωση της σειράς «Καιρός του ποιήσαι» της Ακαδημίας Θεολογικών Σπουδών Βόλου πραγματοποιήθηκε την Δευτέρα 12 Απριλίου, στις 7 το απόγεμα. Ομιλήτρια ήταν η Δρ. Νίκη Τσιρώνη, βυζαντινολόγος ερευνήτρια του Εθνικού Ιδρύματος Ερευνών, που μίλησε με θέμα «Θεοτόκος Στρατηγός – Θεοτόκος Γλυκοφιλούσα: όψεις του ίδιου ανεκτίμητου νομίσματος». Συντονιστής της εκδήλωσης ήταν ο Χρήστος Καρακόλης, αναπληρωτής καθηγητής της Θεολογικής Σχολής του ΕΚΠΑ.
Η ομιλήτρια παρουσίασε την εξέλιξη της κατανόησης της Θεοτόκου, μέσα από ιστορικά κείμενα και εικαστικές απεικονίσεις, που αντικατοπτρίζουν τις ιδέες και τις ανάγκες της κάθε εποχής. Στο πλαίσιο αυτό, βλέπουμε τη Θεοτόκο να μεταμορφώνεται από την ταπεινή παρθένο των Ευαγγελίων στη βασιλική της απεικόνιση των πρώιμων αιώνων, ενώ στη συνέχεια, σε μία κομβική καμπή της βυζαντινής ιστορίας εμφανίζεται στρατηλάτις και προστάτιδα της βασιλικής πόλης. Η πρόσληψή της, κατά την περίοδο της Εικονομαχίας, την συνδέει με την έριδα για την προσκύνηση των εικόνων και την ίδια εποχή παρατηρείται η συνύφανση της Θεοτόκου με την υλική υπόσταση και τη θεολογία της σάρκωσης του Λόγου. Σε αυτήν ακριβώς την καμπή, ο ομιλητής του 9ου αιώνα, Γεώργιος Νικομηδείας, ο οποίος συγγράφει τον θρήνο της κάτω από τον σταυρό του Ιησού, την ονομάζει «ανδρεία», διαλύοντας τον μύθο της γυναικείας υποταγής και αναδεικνύοντας τη δυναμική θέση της Θεοτόκου μέσα από μία σωτηριολογική προοπτική.
Η Νίκη Τσιρώνη είναι βυζαντινολόγος και από το 2000 μέχρι σήμερα εργάζεται στο Ινστιτούτο Ιστορικών Ερευνών του Εθνικού Ιδρύματος Ερευνών. Είναι επίσης εταίρος του Κέντρου Ελληνικών Σπουδών του Πανεπιστημίου του Χάρβαρντ στην Ουάσινγκτον και διδάσκουσα καθηγήτρια στο Κέντρο Ελληνμικών Σπουδών του Ιδρύματος «Σταύρος Νιάρχος» στο Πανεπιστημίου Φρέιζερ στο Βανκούβερ του Καναδά. Η διδακτορική της διατριβή εστίασε στην προσκύνηση της Θεοτόκου από τον Ρωμανό τον Μελωδό ως τον Γεώργιο Νικομηδείας. Έχει δημοσιεύσει μελέτες και άρθρα για την προσκύνηση της Θεοτόκου, την ομιλητική παράδοση, για την παράδοση του βιβλίου στη βυζαντινή και μεταβυζαντινή περίοδο και για τη θεατρικότητα στην Ύστερη Αρχαιότητα και το Βυζάντιο. Στο πλαίσιο αυτό διευθύνει τα ερευνητικά έργα του Ινστιτούτου Ιστορικών Ερευνών «Η Θεοτόκος πέρα από Σύνορα» (σε συνεργασία με το Πανεπιστήμιο Φρέιζερ), «Το βιβλίο στο Βυζάντιο: Βυζαντινή και Μεταβυζαντινή Βιβλιοδεσία», και «Performance in Late Antiquity and Byzantium» (σε συνεργασία με το Κέντρο Ελληνικών Σπουδών του Πανεπιστημίου Χάρβαρντ, το Αμερικανικό Κολλέγιο Ελλάδας και τους Global Knowledge Academics). Παράλληλα, έχει ασχοληθεί με την προώθηση της επιστημονικής γνώσης στο ευρύτερο κοινό με δράσεις του προγράμματος «Μαρία Κιουρί» αλλά και μέσω της Πολιτιστικής Εταιρείας ΑΙΝΟΣ. Από το 2005 εκπροσωπεί στην Ελλάδα την Αδελφότητα των Αγίων Αλβανού και Σεργίου της Οξφόρδης και από το 2018 είναι υπεύθυνη της Βιβλιοθήκης «Μαρί Μπλανς».
