H΄ ΔΙΕΘΝΕΣ ΕΠΙΣΤΗΜΟΝΙΚΟ ΣΥΝΕΔΡΙΟ ΜΕ ΘΕΜΑ: «Οἱ με­γά­λες Προ­σω­πι­κό­τη­τες τῆς Ἑλ­λη­νι­κῆς Ἐπα­να­στά­σεως – Ὁμο­ψυ­χία καί δι­χό­νοια κατά τήν Ἐ­πα­νά­σταση»

Άρ­χι­σαν σή­με­ρα, 18 Ο­κτω­βρί­ου 2019 οι ερ­γα­σί­ες του Η’ Δι­ε­θνούς Ε­πι­στη­μο­νι­κού Συ­νε­δρί­ου, το ο­ποί­ο δι­ορ­γα­νώ­νει η Ι­ε­ρά Σύ­νο­δος της Εκ­κλη­σί­ας της Ελ­λά­δος διά της Ει­δι­κής Συ­νο­δι­κής Ε­πι­τρο­πής Πο­λι­τι­στι­κής Ταυ­τό­τη­τος στο Συ­νο­δι­κό Μέ­γα­ρο της Εκ­κλη­σί­ας της Ελ­λά­δος με τί­τλο: «Οἱ με­γά­λες Προ­σω­πι­κό­τη­τες τῆς Ἑλ­λη­νι­κῆς Ἐπα­να­στά­σεως – Ὁμο­ψυ­χία καί δι­χό­νοια κατά τήν Ἐ­πα­νά­σταση».

Το πα­ρόν Συ­νέ­δριο εν­τάσ­σε­ται σ’­ έ­να κύ­κλο δέ­κα Ε­πι­στη­μο­νι­κών Συ­νε­δρί­ων με γε­νι­κό θέ­μα: «1821-2021: 10 Ε­πι­στη­μο­νι­κά Συ­νέ­δρια για τα 200 χρό­νια της Ελ­λη­νι­κής Ε­πα­νά­στα­σης».

Τον εναρκτήριο χαιρετισμό του Μα­κα­ρι­ω­τά­του Αρχιεπισκόπου Αθηνών και πάσης Ελλάδος κ. κ. Ιερωνύμου ανέγνωσε ο εκπρόσωπος Αυτού,  Πανοσιολογιώτατος Αρχιμανδρίτης κ. Βαρνάβας Θεοχάρης, Πρωτοσύγκελλος της Ιεράς Αρχιεπισκοπής Αθηνών. Ο Μακαριώτατος στο μήνυμα Του  τό­νι­σε: «Ο εορτασμός των διακοσίων ετών από την Μεγάλη Ελληνική Επανάσταση του 1821 ευρίσκεται ήδη στο επίκεντρο των συζητήσεων καί του δημοσίου διαλόγου στην ελληνική κοινωνία. Η Εκκλησία της Ελλάδος έχει ξεκινήσει τη δική της προετοιμασία εδώ καί πολλά χρόνια καί το οργανωτικό μέρος έχει ανατεθεί στην Ειδική Συνοδική Επιτροπή Πολιτιστικής Ταυτότητος με Πρόεδρο τον Σεβ. Μητροπολίτη Δημητριάδος καί Αλμυρού κ. Ιγνάτιο. Μια από τις πρωτοβουλίες της Εκκλησίας μας είναι καί η  διοργάνωση 10 (δέκα) επιστημονικών Διεθνών Συνεδρίων με θέμα την Τουρκοκρατία καί το 1821. Ήδη έχουμε στα χέρια μας τους τόμους των 7 (επτά) πρώτων συνεδρίων καί παρατηρούμε ότι σχηματίζεται μία χρήσιμη βιβλιοθήκη…Τό Η’ Επιστημονικό Διεθνές Συνέδριο, τό οποίο αρχίζει σήμερα, έχει ως θέμα την παρουσίαση των μεγάλων προσωπικοτήτων της Επαναστάσεως αλλά καί την διερεύνηση των αιτίων που οδήγησαν στη διχόνοια καί στις εμφύλιες διαμάχες…σε μια εποχή κατά τήν οποία αμφισβητούνται τα πάντα, ακόμη καί τα αυτονόητα, είναι χρήσιμο να θυμόμαστε το ρόλο του Ορθοδόξου Κλήρου στα δύσκολα χρόνια του Αγώνος για την Ελευθερία…Αξίζει ν αντλούμε διδάγματα από το παρελθόν για να παραμείνουμε ελεύθεροι στο παρών καί στο μέλλον!».

Ακολούθως έλαβε τον λόγο η εκπρόσωπος του Υπουργείου Παιδείας καί Θρησκευμάτων, Γενική Γραμματέας Πρωτοβάθμιας καί Δευτεροβάθμιας Εκπαίδευσης κ. Σίσσυ Γκίκα η οποία καί ανέφερε ότι: «…Η Ελληνική Επανάσταση, όπως όλοι γνωρίζουμε υπήρξε ένα γεγονός – σταθμός τόσο για την ελληνική όσο καί γιά την ευρωπαϊκή ιστορία. Οι Έλληνες με πνεύμα αυτοθυσίας όρθωσαν, με τη βοήθεια φωτισμένων χριστιανών Ιερέων, το ανάστημά τους απέναντι στον Τούρκο κατακτητή, προκειμένου νά ανακτήσουν τό αναφαίρετο δικαίωμα κάθε ανθρώπου στην Ελευθερία…».

Στην συνέχεια έλαβε τό λόγο ο βουλευτής Α΄ Ανατολικής Αττικής καί εκπρόσωπος του ΣΥΡΙΖΑ κ. Πάνος Σκουρολιάκος, ο οποίος ανέφερε στο χαιρετισμό του μεταξύ άλλων: «…Είναι πολύ σημαντική η ενέργεια της Εκκλησίας της Ελλάδος καί της Επιτροπής της Πολιτιστικής Ταυτότητος να διοργανώσουν αυτά τα διεθνή Συνέδρια. Το θέμα της ομοψυχίας, της διχόνοιας καί των προσωπικοτήτων της Ελληνικής Επανάστασης είναι εξαιρετικά σημαντικό για αναστοχασμό καί αναζήτηση. Το ελάττωμα της διχόνοιας που μας ταλαιπωρεί από τον Πελοποννησιακό πόλεμο έως σήμερα, ας ευχηθούμε να αποτελέσει θέμα συνεδρίου στο μέλλον που δεν θα αφορά τό παρόν αλλά μόνο το παρελθόν».

Χαιρετισμό απηύθυνε στο Συνέδριο καί ο κ. Δημήτρης Κωνσταντόπουλος,   βουλευτής  Αιτωλοακαρνανίας καί εκπρόσωπος του Κινήματος Αλλαγής -ΠΑΣΟΚ, ο οποίος ανέφερε μεταξύ άλλων: «…πολλές επώνυμες προσωπικότητες μπήκαν μπροστά στον αγώνα του 1821 κατά τον οποίο τεράστια ήταν η συμβολή της Εκκλησίας καί των κληρικών για την διατήρηση του Ελληνισμού με τον Χριστιανισμό, της ελπίδας για ζωή καί ελευθερία. Ο Επίσκοπος Μεσσήνης ο από Ανδρούσης Ιωσήφ, ο Γρηγόριος Κωνσταντάς, ο Γρηγόριος -Δικαίος Παπαφλέσσας, ο Ρήγας Φεραίος…αφιέρωσαν τη ζωή τους στον αγώνα των Ελλήνων».

Ο Σεβασμιώτατος Μητροπολίτης Δημητριάδος και Αλμυρού κ. Ιγνάτιος, Πρόεδρος της Ειδικής Συνοδικής Επιτροπής Πολιτισμικής Ταυτότητος καί μεταξύ άλλων ανέφερε ότι: «…Είναι εξαιρετικά σημαντικό να αγαπούμε τις αξίες οι οποίες διατήρησαν αδούλωτο το φρόνημα των ηρώων προγόνων μας και δημιούργησαν το κριτήριο της επιλογής ανάμεσα στην ζωή και στον θάνατο, ανάμεσα στην ελευθερία ή την δουλεία. Αυτό το κριτήριο της επιλογής, το οποίο θέτει την τιμή πάνω από την ζωή, είναι η δύναμη της υπερβάσεως, της ηρωϊκής και της μαρτυρικής υπερβάσεως, όπου η θυσία γίνεται χαρά στο όνομα των βαθύτερων αξιώσεων και απαιτήσεων του περιεχομένου της ζωής…».

Ξεκίνησαν οι εργασίες του Συμποσίου σε πρώτη Συνεδρία με προεδρεύοντα τόν Σεβασμιώτατο Μητροπολίτη Δημη-τριάδος κ. Ιγνάτιο,  καί ομίλησαν οι παρακάτω εισηγητές αναφερόμενοι στα εξής θέματα:

Ο πρώτος εισηγητής Θεοφιλέστατος Επισκοπος Λήδρας κ. Επιφάνιος ανέπτυξε το θέμα : «Κύπρου Κυπριανού: Δογματική συνείδηση καί εκκλησιολογικό ήθος».Ο ομιλη-τής διεξήλθε τό θέμα με περισσή εκκλησιαστική καί επιστη-μονική ενάργεια, φωτίζοντας όψεις του ως άνω θέματος με ιδιαίτερα ιστορικά στοιχεία .

Η δεύτερη εισήγηση, έγινε την Δρα κ. Ελένη Παλιούρα, του Πανοσιολ. Αρχιμ. κ. Χρυσάνθου Καρατζαφέρη απουσιάζοντος καί, παρουσίασε το θέμα : «Ιωσήφ Ανδρούσης: «ο της Θρησκείας» πρώτος Υπουργός». Η  ομιλήτρια τόνισε ότι : «..Ο Ιωσήφ Ανδρούσης υπήρξε ο πρώτος Υπουργός Θρησκευμάτων αναλαμβάνοντας θέση αυξημένης ευθύνης σε μία πολιτικά και κοινωνικά ρευστή περίοδο.…». Σε αυτή την εισήγηση παρουσιάστηκε αρχειακό υλικό από τα ΓΑΚ καί από τά αρχεία Ελληνικής Παλλιγγενεσίας.

Η τρίτη εισήγηση είχε ως θέμα: «Γρηγόριος Κωνσταντάς: Ένας κληρικός που διαφώτισε ορθόδοξα. Η συνεισφορά του στην παιδεία του Αγώνος». Ο Εισηγητής Αιδεσιμολογιώτατος Πρωτοπρεσβύτερος κ. Θεμιστοκλής Μουρτζανός, ανέφερε μεταξύ άλλων τα κάτωθι: «..ο Γρηγόριος Κωνσταντάς υπήρξε άνθρωπος με ασκητική ζωή καί εκκλησιαστικό φρόνημα, πάλεψε πίστη καί πατρίδα να συνοδοιπορήσουν καί αγωνίστηκε όχι με τά όπλα αλλά με τόν λόγο καί τά γράμματα για την ελευθερία του Γένους. Μετά την ίδρυση του νεοελληνικού κράτους αποσύρθηκε στις Μηλιές καθότι δεν θέλησε να συνεργαστεί με τους Βαυαρούς… ».

Ο τέταρτος εισηγητής Ελλογιμώτατος κ. Κωνσταντίνος Νιάρχος, λόγω ασθενείας δεν μπόρεσε να παραστή. Η ομιλία του θα κατατεθεί στα πρακτικά.

Ο πέμπτος ομιλητής, Ελλογιμώτατος κ. Βασίλειος Σύρος, παρουσίασε το θέμα : «Ο Vittorio Alfieri καί η Ελληνική Επανάσταση». Ο εισηγητής παρουσίασε με γλαφυρότητα τά διδάγματα που απορρέουν από τό θεωρητικό υπόβαθρο των ιδεών που θεμελίωσαν τόν αγώνα των Ελλήνων κατά του οθωμανικού ζυγού. Περιέγραψε την πολιτική σκέψη του Ιταλού διανοητή, όπως αυτή αρθρώνεται στο περίφημο έργο του Della Tirannide (Περί τυραννίας), ως μίας εξέχουσας προσωπι-κότητας η οποία επηρέασε διάφορους Έλληνες θεωρητικούς της Ελληνικής Επαναστάσεως.

Η έκτη εισηγήτρια  κ. Αθηνά Κονταλή, Δρ. Θεολογίας, παρουσίασε το θέμα: «Οι αγωνίστριες Λασκαρίνα Πινότση καί Μαντώ Μαυρογένους». Η ομιλήτρια ανέφερε πως: «…οι δύο αγωνίστριες είχαν διαφορετική καταγωγή , προέρχονταν από διαφορετική κοινωνική τάξη, είχαν διαφορετική μόρφωση, αλλά παρουσιάζουν πολλά κοινά στοιχεία στη δράση τους. Μετά την έναρξη της Επανάστασης αψηφούν κινδύνους, ενεργούν εκτός των πλαισίων που καθόριζε η θέση της γυναίκας εκείνης της εποχής καί επιδεικνύουν χαρακτηριστική περιφρόνηση προς το συμφέρον της περιουσίας τους, την οποία καί προσφέρουν για την απελευθέρωση του Γένους..».

Η έβδομη  ει­σή­γη­ση είχε ως θέ­μα: «Η διαμόρφωση του ιδεότυπου του «πεπαιδευμένου πατριώτη» κατά τήν Ελληνική Επανάσταση: ο Γεώργιος Γλαράκης ως δημόσιος λειτουργός» καί εισηγητή τόν Ελλογιμώτατο κ. Γεώργιο Δίελλα, ο οποίος μεταξύ άλλων ετόνισε  «…Μεταξύ των επιτευγμάτων του Γλαράκη είναι η διαπραγμάτευση καί υπογραφή της διπλωματικής πράξης της ελεύθερης Ελλάδας τό 1827 καί η συμβολή του συχνά υπερ της κατάπαυσης των Εθνικών εμφύλιων παθών καί της συμφιλίωσης των αντιμαχομένων….».

Ο όγδοος εισηγητής Ελλογιμώτατος κ. Νικόλαος Κανελλόπουλος,  παρουσίασε το θέμα: « “…combatte-dounGrecocontro di 15. Egizianialmeno…”: ο Γρηγόριος Δικαίος Παπαφλέσας καί η μάχη στο Μανιάκι (20 Μαίου 1825)». Ο κ. Κανελλόπουλος ανέφερθηκε μεταξύ άλλων στον πρωταγωνιστικό ρόλο του Παπαφλέσσα με βάση τα στοιχεία που παραθέτουν Έλληνες καί ξένοι για τα γεγονότα. Μέσα από την παρουσίαση ιστορικών πηγών κατέστησε σαφές ότι από πολύ νωρίς οι φίλοι καί κυρίως οι εχθροί αναγνώρισαν την ηρωική δράση καί την αυτοθυσία του Παπαφλέσσα.

Κα­τά την τελε­τή της ε­νάρ­ξε­ως πα­ρέ­στη­σαν επίσης, ο Πανιερώτατος Μητροπολίτης Βελεστίνου κ. Δαμασκηνός και οι εκπρόσωποι των Σεβασμιωτάτων Μητροπολιτών: Αρχιμ. Δαμασκηνός Πετράκος, εκπρόσωπος  του Σεβ. Μητροπολίτου Ηλείας κ. Γερμανού, Αρχιμ. Νικόλαος Λιόλιος εκπρόσωπος του Σεβ. Μητροπολίτου Δρυϊνουπόλεως, Πωγωνιανής και Κονίτσης κ. Ανδρέου, Πρωτοπρ. Χρήστος Μπάρδης και Πρωτοπρ. Γεώργιος Σχοινάς εκπρόσωποι του Σεβ. Μητροπολίτου Καισαριανής, Βύρωνος και Υμηττού κ. Δανιήλ, Αρχιμ. Σεραφείμ Γκόνος εκπρόσωπος του Σεβ. Μητροπολίτου Τριφυλίας και Ολυμπίας κ. Χρυσοστόμου, Αρχιμ. Δωρόθεος Βενετσανόπουλος εκπρόσωπος του Σεβ. Μητροπολίτου Παροναξίας κ. Καλλινίκου, Πρωτοπρ. Νεκτάριος Δημητριάδης εκπρόσωπος του Σεβ. Μητροπολίτου Περιστερίου κ. Κλήμεντος και Αρχιμ. Παύλος Κίτσος εκπρόσωπος του Σεβ. Μητροπολίτου Φιλίππων, Νεαπόλεως και Θάσου κ. Στεφάνου. Επίσης παρέστησαν ακαδημαϊκοί διδάσκαλοι, ελλογιμώτατοι καθηγητές, κληρικοί φοιτητές και πλή­θος κό­σμου.

Αύριο, Σάββατο 19 Οκτωβρίου, το Συνέδριο θα συνεχισθεί με την Β’ και την Γ’ Συνεδρία στην αίθουσα εκδηλώσεων της Ιεράς Συνόδου, Ιασίου 1 και η είσοδος είναι ελεύθερη για το φιλίστορο κοινό.