Του Αρχιμ. Επιφάνιου Δημητρίου , Ιεροκήρυκος Ιεράς Μητροπόλεως Δημητριάδος
Ανάμεσα στις μορφές των Αγίων που κοσμούν το στέμμα της τοπικής μας Εκκλησίας λάμπει ως αστέρας πολύφωτος ένας άγνωστος και ξεχασμένος όσιος, ο Κολλυβάς Δανιήλ, που είχε καταγωγή από τη Ζαγορά του Πηλίου. Ο χαρακτηρισμός «Κολλυβάδες» εμφανίστηκε, αρκετά, ως χρεωστικό προσωνύμιο σε αγιορείτες μοναχούς που διαφωνούσαν για την τέλεση των μνημοσυνών την ημέρα της Κυριακής, που είναι αφιερωμένη εξ ολοκλήρου στο γεγονός της Αναστάσεως του Κυρίου μας. Παράλληλα, όμως, υιοθέτησαν και την συχνή Θεία Κοινωνία, κάτι με το οποίο δεν συμφωνούσε μεγάλη μερίδα των μοναχών του Αγίου Όρους την εποχή εκείνη. Έτσι, μετά από πολλές πνευματικές μάχες, οι περισσότεροι από τους κολλυβάδες πατέρες εξορίστηκαν από το Άγιον Όρος και μετέβησαν στα νησιά του Αιγαίου πελάγους. Την ίδια τύχη είχε και ο Όσιος Δανιήλ, για τη ζωή του οποίου στοιχεία αντλούμε από τον βίο του μαθητή του Οσίου Αρσενίου του εν Πάρω. Όταν ο νεαρός Αθανάσιος, όπως ήταν το κοσμικό όνομα του Αγίου Αρσενίου, έμεινε ορφανός από τους γονείς του σε ηλικία 13 ετών, το έτος 1809, τον έστειλαν, ίσως οι συγγενείς του, να σπουδάσει στις Κυδωνίες της Μικράς Ασίας. Την εποχή εκείνη σχολάρχης εκεί ήταν ο ιερομόναχος Γρηγόριος Σαράφης, ο οποίος κάλεσε ως πνευματικό των μαθητών τον πνευματοφόρο γέροντα Δανιήλ από τη Ζαγορά του Πηλίου, ο οποίος εθεωρείτο ένα από τα μεγαλύτερα πνευματικά αναστήματα της εποχής του.
Τότε ο μικρός Αθανάσιος συνδέθηκε με τον γέροντα Δανιήλ, ο οποίος γίνεται πνευματικός του οδηγός και διδάσκαλος. Όταν μετά από 7 χρόνια παραμονής στη σχολή, ο Όσιος Δανιήλ αποφασίζει να επιστρέψει στο Άγιον Όρος, παίρνει μαζί του και τον 15χρονο τότε Αθανάσιο και, αφού τον δοκίμασε αρκετά στην πνευματική ζωή, τον έκειρε μοναχό δίνοντάς του το όνομα Αρσένιος. Στο διάστημα της παραμονής του στο Άγιον Όρος, βρισκόταν σε έξαρση η διαμάχη των κολλυβάδων με την αντίπαλη μερίδα των αντικολλυβάδων, που θεωρούσαν τις απόψεις των πρώτων ως επικίνδυνους νεωτερισμούς. Το Πατριαρχείο, που εξέτασε το θέμα, τάχτηκε με την άποψη των δευτέρων και έτσι άρχισε ο διωγμός των πατέρων που αναγκάστηκαν να εγκαταλείψουν το Άγιο Όρος. Τότε ο Όσιος Δανιήλ με τον μαθητή του Αρσένιο, αρχικά, εγκαταλείποντας το Άγιον Όρος, εγκαταστάθηκαν στην Αττική στο Πεντελικό όρος των άμώμων, που ήταν γεμάτο από ασκητήρια και αγωνιστές μοναχούς. Εκεί στην αρχαία σκήτη του Αγίου Γεωργίου του Χωστού, στο Γαργητό, που άλλοτε είχε ασκηθεί ο Άγιος Τιμόθεος, Επίσκοπος και κτήτορας της Ιεράς Μονής Πεντέλης, οι όσιοι βρήκαν καταφύγιο και άρχισαν μαζί τους ασκητικούς αγώνες τους. Ο γέροντας Δανιήλ, όμως, με το προορατικό του χάρισμα προείδε την καταστροφή της μονής της Παναγίας απέ τους Τούρκους και γι’ αυτό, με τον μοναχό Αρσένιο, αποφάσισαν να καταφύγουν στις Κυκλάδες.
Πρώτος τους σταθμός ήταν η νήσος Πάρος και η μονή της Λογοβάρδας. Επίσης, ταξίδεψαν στην Σύκινο και στη Φολέγανδρο. Εκεί ο μοναχός Αρσένιος, μετά από παράκληση του γέροντά του, χειροτονήθηκε διάκονος από τον Μητροπολίτη Θήρας και συγχρόνως διορίστηκε ελληνοδιδάσκαλος, διδάσκοντας, επί χρόνια, τα παιδιά της νήσου, την αγάπη για τον Χριστό και την Εκκλησία. Ο Όσιος Δανιήλ, το έτος 1840, που προείδε τον θάνατό του, έδωσε σαφείς οδηγίες στον υποτακτικό του να κάνει ανακομιδή των λειψάνων του μετά από μία διετία και αφού έδωσε την ευλογία του σε όλους τους παρισταμένους εκοιμήθη οσιακά για να συναριθμηθεί στη χορεία των παλαιών Οσίων, στην εκκλησία των πρωτοτόκων. Ο Αρσένιος, μετά από 2 χρόνια, κάνοντας υπακοή στον γέροντά του, έκανε ανακομιδή των λειψάνων του και επέστρεψε στην Πάρο. Εκεί, στη Μονή Μεταμορφώσεως του δάσους, φυλάσσεται μέχρι σήμερα πολύτιμος θησαυρός η Τίμια Κάρα του οσίου Δανιήλ και τιμάται η μνήμη του την 31η Ιανουαρίου, αλλά και το Σάββατο της Διακαινησίμου, σε κοινή σύναξη με όλους τους κολλυβάδες πατέρες.
