Του Σεβ. Μητροπολίτου Δημητριάδος κ. Ιγνατίου
Άρθρο στην εφημερίδα «Μαγνησία», 11/11/2017
Στον τόπο μας, την Μαγνησία, το φυσικό περιβάλλον, η γεωγραφική θέση και ο χωρικός καταμερισμός των επί μέρους περιοχών στοιχειοθετούν το μεγαλείο της Θείας Οικονομίας για τον άνθρωπο. Πρόκειται για μια περιοχή που διακρίνεται για τον αρμονικό συνδυασμό δωροφόρων βουνών, θάλασσας, παραγωγικών πεδιάδων και σύγχρονου αστικού τοπίου. Παράλληλα, η πλούσια μυθολογία, ιστορία και η λαϊκή παράδοση του τόπου, το έντονο θρησκευτικό στοιχείο σε όλες της περιοχές με τους παλαιούς Ιερούς Ναούς και τις Ιερές Μονές, αλλά φυσικά και ο ανθρώπινος παράγοντας, έρχονται να δώσουν μια άλλη διάσταση στην προοπτική της περιοχής.
Η Διακονία σε ένα τέτοιο τόπο επιβάλλει μια δραστηριοποίηση πέραν της συνηθισμένης που οι περισσότεροι έχουν κατά νου στα πλαίσια της θρησκευτικής λατρείας. Η Εκκλησία μας οφείλει, μέσα από σύγχρονες μορφές παρέμβασης, να αναδεικνύει και να προστατεύει το φυσικό περιβάλλον, που είναι έργο Θεού και ταυτόχρονα να στηρίζει και να υποστηρίζει τα έργα των ανθρώπων της παραγωγής και του μόχθου, ώστε να διατηρούν την ελπίδα τους στους χαλεπούς καιρούς που βιώνουμε.
Με βασικό άξονα έμπνευσης τα παραπάνω, η Ιερά Μητρόπολη Δημητριάδος & Αλμυρού, εδώ και αρκετά χρόνια, μέσω συγκεκριμένων πρωτοβουλιών, σε συνεργασία με τους περισσότερους παραγωγικούς φορείς της Μαγνησίας, σχεδιάζει και υλοποιεί μια σειρά πρωτοβουλιών, δράσεων και εκδηλώσεων, που έχουν σαν στόχο την προώθηση της αναπτυξιακής προοπτικής του τόπου. Έτσι, έχει δημιουργήσει επιπλέον φορείς, θεσμούς και υπηρεσίες, που συμβάλλουν στον σχεδιασμό αυτό. Δυστυχώς, η οικονομική κρίση που επήλθε στη πατρίδα μας άλλαξε πλήρως τις συνθήκες της ζωής των ανθρώπων και επέφερε ανεργία και δυσχέρεια, ειδικά στον τόπο μας. Η οικονομική κρίση, όμως, είναι και μια ευκαιρία, αφενός για να αναζητηθούν από όλους οι λάθος επιλογές και οι λάθος στόχοι που οδήγησαν στο σημείο αυτό και αφετέρου για να γίνει αναστοχασμός, ώστε να επανακαθοριστεί η στάση και η τάση της κοινωνίας στην μετά την οικονομική κρίση εποχή. Έχοντας ως βασική ανάγκη σήμερα την διατήρηση της κοινωνικής ισορροπίας, πρέπει να δημιουργήσουμε, ώστε αύριο να επέλθει η κοινωνική ανάπτυξη. Με αυτό ακριβώς το σκεπτικό οι σημερινές δομές που δημιουργήθηκαν ή δημιουργούνται θα πρέπει να λειτουργήσουν, ώστε να διαθέτουν αντικείμενο προσφοράς για τις επόμενες δεκαετίες.
Η Ιερά Μητρόπολη Δημητριάδος και Αλμυρού δραστηριοποιείται με την πεποίθηση ότι η οικονομική ανάπτυξη και η παραγωγική δραστηριότητα, μέσω της εκπαίδευσης και του πολιτισμού, έχουν ως στόχο την ευδαιμονία των ανθρώπων πάντα με σύνεση και σεβασμό στο συνάνθρωπο και στο φυσικό στοιχείο.
Η τοπική Εκκλησία, μέσα από τις πρωτοβουλίες της, προσπαθεί να συμβάλει στην ανάπτυξη της περιοχής, μέσα από τον πρωτογενή τομέα και τον τριτογενή τομέα, με έμφαση στο τουριστικό σκέλος, που αποτελούν άλλωστε και τα δύο συγκριτικά πλεονεκτήματα της Μαγνησίας.
Είναι κομβικός στόχος στο άμεσο χρονικό διάστημα να ξεκινήσει η υλοποίηση της επένδυσης στις Νηές του Αλμυρού, που περιλαμβάνει μεγάλο ξενοδοχειακό συγκρότημα και εγκαταστάσεις σύγχρονων δραστηριοτήτων σε ιδιοκτησίες αγρών της Μητρόπολης. Η επένδυση αυτή, που οι στόχοι της παραμένουν ενεργοί και αποτελεί πάγιο αίτημα του κοινωνικού συνόλου, παρά τις δυσκολίες, θα φέρει νέες θέσεις εργασίας και προοπτική στον τόπο. Σκοπός είναι να δημιουργηθεί ένα συγκρότημα που θα ελκύει τουρίστες από όλη την Ελλάδα και το εξωτερικό, οι οποίοι με αφετηρία της Νηές θα μπορούν να απολαμβάνουν όλες τις ομορφιές του Νομού.
Ένας ακόμη στόχος είναι η δημιουργία δομής φιλοξενίας επισκεπτών στην Ιερά Μονή Παναγίας Ξενιάς, που αφενός θα συμβάλει στην ανάταση του θρησκευτικού τουρισμού και αφετέρου θα αναδείξει το ιδιαίτερο θρησκευτικό μνημείο της Παλαιάς Ιεράς Μονής. Η ύπαρξη του Συνεδριακού Κέντρου Θεσσαλίας στα Μελισσιάτικα, ενός άρτια εξοπλισμένου χώρου, ήδη δημιουργεί τις προϋποθέσεις για την προσέλκυση συνεδριακού τουρισμού, που λόγω του ιδιαίτερου συμβολισμού του σημείου που αποτελεί έδρα της Μητρόπολης και δομών, όπως η Ακαδημία Θεολογικών Σπουδών, μπορεί, με τις κατάλληλες συνέργειες, να αποτελεί ένα σταθερό χώρο υλοποίησης θρησκειολογικών συνεδρίων αλλά και συνεδρίων που συνδέονται με ζητήματα ιατρικής, βιοηθικής, κοινωνικής πολιτικής, ιστορίας και παράδοσης. Απαιτείται, προφανώς, το όραμα για εξυπηρέτηση όλων των ενδιαφερόμενων διοργανωτών.
Παράλληλα, οι διαρκείς προσπάθειες για διατήρηση διάφορων Ιερών Ναών που βρίσκονται σε ιδιαίτερου κάλους σημεία της περιοχής ή έχουν ιδιαίτερη ιστορική σημασία, δημιουργούν τις προϋποθέσεις ώστε το συνολικό παραδοτέο προς τον επισκέπτη της Μαγνησίας να είναι άρτιο και να χαρακτηρίζεται από τις πολλαπλές επιλογές. Μία πρόταση που θα μπορούσε να συζητηθεί είναι η δημιουργία μιας εφαρμογής, σε συνεργασία με φορείς όπως το Επιμελητήριο Μαγνησίας και το τμήμα Μηχανικών Υπολογιστών και Δικτύων του Πανεπιστημίου Θεσσαλίας, για τα «θρησκευτικά μονοπάτια» της περιοχής.
Η οικονομική κρίση έδωσε μια μεγάλη ώθηση στην ιδέα της κατανάλωσης τοπικών ελληνικών προϊόντων. Η Ιερά Μητρόπολη Δημητριάδος στηρίζει και καθοδηγεί το κίνημα της Μαγνησίας «Καταναλώνω ό,τι Παράγω», που στόχος είναι να δημιουργήσει μια δομή αλληλοϋποστήριξης όλων των εμπλεκόμενων και στο μέλλον να επιφέρει ακόμα περισσότερες συμπράξεις, με αποτέλεσμα τη δημιουργία υψηλής διατροφικής αξίας τοπικών καινοτόμων προϊόντων με οδηγό την παραγωγική παράδοση του τόπου. Ήδη στο κίνημα αυτό έχουν προστεθεί κοινωνικές συλλογικότητες, όπως η Ένωση Καταναλωτών Μαγνησίας και η Ομοσπονδία Επαγγελματιών Βιοτεχνών και Εμπόρων Μαγνησίας. Η προτίμηση των καταναλωτών στα τοπικά προϊόντα, δεν είναι μόνο μια απάντηση για ανάκαμψη στην οικονομική κρίση, αλλά αποτελεί εξίσου μια ποιοτική επιλογή, πολλές φορές σε πιο προσιτές τιμές, από άλλα εισαγόμενα προϊόντα. Καταναλώνω ό,τι παράγω, σημαίνει, συνεπώς, ότι στηρίζω θέσεις εργασίες στον τόπο μου και ενισχύω την Ελληνική οικονομία. Για να κατανοήσουμε, όμως, ότι βοηθούμε την Ελληνική οικονομία, όταν προτιμούμε τοπικά και εγχώρια προϊόντα, θα πρέπει να αντιληφθούμε τον μηχανισμό που οδηγεί τις οικονομίες σε αναπτυξιακή πορεία ή ύφεση. Όπως είναι γνωστό, όταν αυξάνεται η ζήτηση των τοπικών ή εγχώριων προϊόντων οι επιχειρήσεις και βιοτεχνίες σπεύδουν να αυξήσουν την παραγωγή τους. Έτσι πραγματοποιούνται επενδύσεις, προσλαμβάνεται προσωπικό, αγοράζονται υλικά και υπηρεσίες, αυξάνεται η απασχόληση των μισθωτών, των ελεύθερων επαγγελμάτων, των αγροτών και άλλων εργαζομένων, προκαλώντας αντίστοιχη αύξηση των εισοδημάτων τους και στη συνέχεια επέκταση της αγοραστικής τους δύναμης. Όταν η τοπική αγορά και οι μικρομεσαίες επιχειρήσεις βρίσκονται υπό το καθεστώς μιας διαρκούς σύμπραξης και συνεργατισμού μέσω ενός τέτοιου κινήματος, η αύξηση των τουριστικών ροών θα φέρει ακόμα περισσότερα αποτελέσματα. Οι επισκέπτες θα έχουν την ευκαιρία, στη Μαγνησία, να ανακαλύπτουν τα ποιοτικά τοπικά προϊόντα και αυτή θα είναι και η υπεραξία της κυκλικής αυτής διαδικασίας, καθώς οι τοπικές επιχειρήσεις θα παρέχουν τις υπηρεσίες τους αναπτύσσοντας επιπλέον άλλες επιχειρήσεις της περιοχής.
Στο σημείο αυτό είναι σημαντικό να αναφερθεί πως άλλη μια βασική δομή που η Μητρόπολη δημιούργησε είναι ο Φορέας Πολιτισμού «Μαγνήτων Κιβωτός για τη διάσωση του πολιτιστικού αποθέματος». Η Μαγνήτων Κιβωτός ήδη οδεύει για το τέταρτο έτος δράσεων πολιτισμού. Ο φορέας έχει θεσμοθετήσει την ανάπτυξη δράσεων στα πλαίσια θεματικών ετών. Αυτό καθαυτό το γεγονός του προκαθορισμένου πλαισίου λειτουργίας υποδεικνύει, κατά την άποψή μας και το μοντέλο σχεδιασμού και δημιουργίας που έχει ανάγκη ο τόπος γενικότερα. Είναι σημαντικό στοιχείο ο προκαθορισμός συντονισμένων δράσεων με συγκεκριμένο στόχο και επιθυμητό αποτέλεσμα, ώστε να μην χάνεται χρόνος και πόροι σε αστοχίες. Κανένα αντικείμενο θεματικού έτους δεν επιλέχθηκε τυχαία και με λογική μια αναπαράσταση του παρελθόντος. Η δράση της Μαγνήτων Κιβωτού ξεκίνησε με το θεματικό έτος «Μάγνητες και Πολιτισμός της Θάλασσας» αναδεικνύοντας το φυσικό στοιχείο της θάλασσας που στη Μαγνησία έχει παρελθόν, προφανώς παρόν, αλλά και μέλλον. Στις παραλίες της περιοχής μας είναι πολλά που μπορούν να γίνουν ώστε να αναδειχθούν ακόμα περισσότερο. Οι προτάσεις είναι πολλές, όπως θαλάσσια πάρκα, επισκέψιμοι χώροι ενάλιου πολιτισμού και εκπαιδευτικές δομές για νέους, που θα δραστηριοποιηθούν επαγγελματικά μέσω της θάλασσας. Μία πρόταση είναι και η συνεργασία αυτοδιοικητικών φορέων για σύνδεση παραλιών, κυρίως του Πηλίου, με μικρά τρεχαντήρια που θα διαθέτουν σύγχρονες τεχνολογικές εφαρμογές ξενάγησης στη θαλάσσια Μαγνησία. Η Ιερά Μητρόπολη Δημητριάδος & Αλμυρού, μέσω του πολιτιστικού της φορέα «Μαγνήτων Κιβωτός, για τη διάσωση του πολιτιστικού αποθέματος», ανέδειξε και σχεδίασε δράσεις και εκδηλώσεις, μέσω του θεματικού έτους «Μάγνητες και ο πολιτισμός των γεύσεων 2016-2017», για τα τοπικά προϊόντα και την γαστρονομία της περιοχής μας. Βρέθηκε παρούσα και πρωτοστατούσα σε αναπτυξιακές πρακτικές, είτε μέσω διοργανώσεων όπως εκθέσεις, είτε μέσω παρουσιάσεων προϊόντων. Παράλληλα, εστίασε σε δύο ακόμα ιδιαίτερες πτυχές της τοπικής γαστρονομικής οικονομίας, που σχετίζονται με τους γυναικείους αγροτοτουριστικούς συνεταιρισμούς της Μαγνησίας, καθώς και τις θεραπευτικές ιδιότητες των βοτάνων του Πηλίου και της Όθρυος. Όλα αυτά συμβάλλουν στην ανάπτυξη του τόπου, αφού αναδεικνύουν σημεία της υπεραξίας του και ο φορέας επέλεξε να τα προβάλλει, ώστε να δώσει το έναυσμα για εντονότερη δραστηριοποίηση και κινητικότητα.
Αλλά και στο θεματικό έτος 2018 προγραμματίζουμε δράσεις και εκδηλώσεις που σχετίζονται με τη λαϊκή τέχνη και τα προϊόντα που κατασκευάζονται από τον άνθρωπο. Τα χειροποίητα προϊόντα, η οικοτεχνία, η χειροτεχνία και οι λαϊκές τέχνες αποτελούν τις νέες προτεραιότητές μας για το 2018 και 2019. Μέσα από τα θεματικά έτη 2018-19 θα αναπτύξουμε πρωτοβουλίες που ενισχύουν την χειροτεχνία, την οικοτεχνία, τις τοπικές βιοτεχνίες και εργαστήρια που παράγουν ποιοτικά και ιδιαίτερα προϊόντα σήμα κατατεθέν της Μαγνησίας. Η τέχνες των χεριών έρχονται ξανά στο προσκήνιο, όπως και ο πρωτογενής αγροτικός τομέας.
Η εκπαίδευση, τυπική και άτυπη, είναι ένας κρίσιμος τομέας για το μέλλον του τόπου μας. Τίποτα δεν μπορεί να προχωρήσει αν δεν καλλιεργήσουμε τον νου, το πνεύμα και τις δυνατότητες που ο Θεός προνόησε για τον άνθρωπο. Η Ιερά Μητρόπολη Δημητριάδος, μέσω της Μαγνήτων Κιβωτού, έχει δημιουργήσει την Ακαδημία Λαϊκού Πολιτισμού και Τοπικής Ιστορίας η οποία είναι έτοιμη για αναπτυξιακές εκπαιδευτικές συνέργειες που θα έχουν ως αποτέλεσμα την ανάπτυξη των δεξιοτήτων των εκπαιδευόμενων και την παροχή εκπαιδευτικών προγραμμάτων διά ζώσης και εξ αποστάσεως (e-learning).
Σε μια πορεία αναπτυξιακή, βέβαια, θα πρέπει να ακολουθούν όλοι οι πολίτες μιας περιοχής, χωρίς να βρίσκονται στο κοινωνικό περιθώριο και να βιώνουν κοινωνικό και οικονομικό αποκλεισμό. Έτσι, έχουμε δημιουργήσει δομές παρέμβασης και παροχής κοινωνικών υπηρεσιών, όπως τα συσσίτια των απόρων, τις δράσεις παρέμβασης στη τοπική κοινότητα των Ρομά και πολλές ακόμα δομές, κυρίως για τη νέα γενιά.
Το τρίπτυχο για τον σχεδιασμό των επόμενων δεκαετιών στον Βόλο και τη Μαγνησία είναι η αναζήτηση των στοιχείων της παράδοσης που μπορούν να αποτελέσουν αναπτυξιακά εργαλεία στο μέλλον, οι δομημένες συνέργειες και συμπράξεις φορέων και κινήσεων με κοινούς στόχους, είτε επιμέρους είτε κεντρικούς και η πίστη ότι τίποτα δεν είναι ακατόρθωτο αρκεί να γίνεται για καλό σκοπό και με πραγματική θέληση. Η Ιερά Μητρόπολη Δημητριάδος, όραμα μας είναι, να βρίσκεται παρούσα στις ανάγκες των ανθρώπων της Μαγνησίας και αρωγός σε κάθε δραστηριότητα που θα τους φέρει ένα βήμα πιο μπροστά, όχι ανταγωνιστικά με άλλους, αλλά συγκριτικά με τη παρούσα κατάσταση.
