ΠΕΦΑΝΗ ΓΑΡ Η ΧΑΡΙΣ ΤΟΥ ΘΕΟΥ Η ΣΩΤΗΡΙΟΣ ΠΑΣΙΝ ΑΝΘΡΩΠΟΙΣ
Σεβασμιότατε, πάτερ και Δέσποτα
Σεβαστοί πατέρες,
Αγαπητοί μου αδελφοί,
Μας αξιώνει και εφέτος ο Πανάγαθος Θεός να εορτάσουμε τα Άγια Θεοφάνεια του. Μας δείχνει τον δρόμο μέσα από την βάπτισή του. Ο Χριστός να βιώσουμε και να αποκτήσουμε την Χάρη Του η οποία κάνει την επιφάνειά της δηλαδή την εμφάνισή της προς σωτηρία όλων των ανθρώπων. Η Θεία Χάρις φωτίζει έτσι ώστε κάτι να μπορέσει να συμβεί στη ζωή των ανθρώπων, ενώ ζουν ακόμη σε αυτόν τον κόσμο. Αυτό που συμβαίνει είναι ότι εμείς πρέπει να αντιδράσουμε στη χάρη του Θεού με συγκεκριμένα έργα μετανοίας. Πρέπει να ανταποκριθούμε σε αυτή τη χάρη απαρνούμενοι την ασέβεια και τα κοσμικά πάθη που μας οδηγούν αναπόφευκτα στο θυμό στη θλίψη στην απογοήτευση και την κατάθλιψη. Όλα αυτά όμως εξαφανίζονται όταν εμφανισθεί η Χάρις του Θεού. Τότε αυτό που συμβαίνει είναι η νηφαλιότητα και ακεραιότητα ,ψυχραιμία ,αυτοκυριαρχία και εκούσια αυτοδιάθεση σύμφωνα με το θέλημα του Θεού. Αυτή είναι η αληθινή απελευθέρωση που υπάρχει ενώ η δύναμη του διαβόλου που δουλεύει μέσα από το εγώ ,μας σκλαβώνει. Όταν οι άνθρωποι ανταποκρίνονται στη χάρη του Θεού που εμφανίζεται, το αποτέλεσμα είναι η μακαρία ελπίδα, η χαρούμενη προσδοκία μιας άλλης επιφανείας η οποία είναι εκείνη της τελικής δόξης του μεγάλου Θεού.
Υπάρχουν όμως δύο επιφάνειες, δύο φανερώσεις και αποκαλύψεις. Η πρώτη είναι για την σωτηρία και την απολύτρωση μας που ο Θεός πραγματοποίησε εν Χριστώ. Η δεύτερη όταν εισερχόμεθα αληθώς στην αιώνια ζωή της βασιλείας του Θεού. Μετά το βάπτισμα Του στον Ιορδάνη ποταμό και την επακόλουθη διακονία Του ο Χριστός κατέβηκε στην ανθρώπινη κατάσταση μέχρι τα απώτατα βάθη της έτσι ώστε να μπορέσει να πληρώσει το παν με τον εαυτό του. Κάθε πρόσωπο έχει ένα διαφορετικό δώρο και μία διαφορετική κλίση. Όποιο και αν είναι έχει δοθεί για χάρη της οικοδομής του σώματος του Χριστού που είναι η εκκλησία καθώς και για χάρη του εξαγιασμού και της σωτηρίας όλων. Η σωτηρία που φέρνει η Χάρις του Θεού με την εμφάνισή της είναι το να μπορέσουν όλοι οι άνθρωποι να πράξουν αγαθά έργα που ο ίδιος ο Χριστός έκανε και έτσι να φτάσουν στο μέτρο της ηλικίας του πληρώματος του Χριστού. Ὁ ἄνθρωπος, ὅλοι οἱ ἄνθρωποι ἔχουμε κάτι κοινό. Τήν ἀνθρώπινη φύση μας. Πάνω δέ σέ αὐτό τό δεδομένο στηρίζεται ἡ ἰσοτιμία ὅλων τῶν ἀνθρώπων. Ἀπό τήν ἄλλη πλευρά τό κάθε συγκεκριμένο ἀνθρώπινο πρόσωπο εἶναι μοναδικό καί ἀνεπανάληπτο. Ἡ κοινή, λοιπόν, ἀνθρώπινη φύση μας ὑποστασιάζεται σέ πλῆθος ἀνθρώπινων προσώπων. Γιατί ὅμως ὑπάρχουμε μέ αὐτό τόν τρόπο; Γιατί αὐτό εἶναι τό ἀρχέτυπο μας. Εἴμαστε κατ’ εἰκόνα Θεοῦ δημιουργημένοι. Πῶς ὑπάρχει ὁ Θεός: Ἕνας κατά τήν οὐσία, Τριαδικός κατά τά πρόσωπα. Πῶς ὑπάρχει ὁ ἄνθρωπος: Ἕνας κατά τήν ἀνθρώπινη φύση, πολλαπλοῦς κατά τά πρόσωπα. Ὁ Θεός, λοιπόν, εἶναι κοινωνία προσώπων καί ὁ ἄνθρωπος στήν αὐθεντικότητά του ἔχει πλασθεῖ νά ζεῖ ὄχι ἀτομικά ἀλλά κοινωνικά, ὡς κοινωνία προσώπων. Ὁ Θεός εἶναι ΑΓΑΠΗ. Δέν μᾶς λέγει ὅτι ὁ Θεός ἔχει ΑΓΑΠΗ, ἀλλά ὅτι ὁ Θεός ΕΙΝΑΙ ἀγάπη. Ἡ ἀγάπη βιώνεται ὡς σχέση καί ὁ Θεός ΕΙΝΑΙ ἀγάπη, γιατί δέν εἶναι ἕνα, ἀλλά τρία πρόσωπα. Αὐτή ἡ ἀλήθεια ἔχει καίρια σημασία γιά τή ζωή τοῦ ἀνθρώπου. Ὁ ἄνθρωπος, ὁ κατ’ εἰκόνα Θεοῦ δημιουργημένος καλεῖται νά ΕΙΝΑΙ ἀγάπη. Αὐτή εἶναι ἡ φυσική σχέση τῶν ἀνθρώπων. Ἡ κλήση τοῦ ἀνθρώπου εἶναι νά κοινωνεῖ ἐν ἀγάπη ὁ ἕνας μέ τόν ἄλλο καί νά συγκροτοῦν τήν ἀγαπητική κοινωνία τῶν προσώπων. Κάθε ἄλλος τρόπος ὕπαρξης εἶναι λαθεμένος καί ἀρρωστημένος. Ἡ ἔκπτωση ἀπό τήν ἀγάπη εἶναι μή ζωή, εἶναι ἄρνηση τῆς ζωῆς.
Η βάπτιση Του περιέχει όλα τα μυστήρια της σωτηρίας μας. Φάνηκε ο Χριστός στον κόσμο και τον άχαρο κόσμο στόλισε με απέραντη ευφροσύνη. Αγίασε τις πηγές των υδάτων και φώτισε τις ψυχές των ανθρώπων .Θαύματα αναμείχθηκαν με μεγαλύτερα θαύματα .Την νύχτα των Χριστουγέννων χαιρόταν μόνον η γη σήμερα όμως που εορτάζουμε τα Θεοφάνεια ευφραίνεται μαζί της και η θάλασσα διότι μέσω του Ιορδάνη λαμβάνει μέρος και αυτή στην ευλογία του αγιασμού. Σήμερα τον βλέπουμε τέλειο άνθρωπο τέλειο Υιό από τέλειο Πατέρα γεννημένο και λύνει με το βάπτισμα τις σειρές των παραπτωμάτων και τα δεσμά της αμαρτίας μας. Ας δούμε όμως και άλλο παράδοξο θαύμα. Ο Θεός από άνθρωπο αγιάζεται. Ολόκληρη η κτίση βροντοφωνάζει και ανυμνεί .Ο κατακλυσμός που γίνεται σήμερα είναι μεγαλύτερος από τον κατακλυσμό του Νώε. Μας εκπλήττει όμως η υπερβολική ταπείνωση του Κυρίου διότι σαν τον τελευταίο αμαρτωλό προσέρχεται να βαπτισθεί. Δεν βαπτίζεται γιατί έχει ανάγκη από ψυχικό καθαρισμό αλλά για να οικονομήσει με δύο τρόπους το συμφέρον των ψυχών μας ώστε και με το νερό να μας δωρίσει την αγιαστική χάρη και να προτρέψει τον καθένα μας να βαπτισθεί.
Ο απόστολος Παύλος μας λέει πως φανερώθηκε η Χάρις του Θεού που σώζει κάθε άνθρωπο ,όχι μερικούς αλλά όλους μας. Σε όλους χαρίζει με το βάπτισμα τη σωτηρία και υποδείχνει το σωτήριο αυτό λουτρό σαν ευεργέτημα δοσμένο δωρεάν σε κάθε ανθρώπινη ψυχή που το ζητάει.
Στην φανέρωση του Τριαδικού Θεού στον Ιορδάνη ποταμό συμμετέχει και το Άγιο Πνεύμα που είναι και το τρίτο πρόσωπο της Αγίας Τριάδος, όχι κατώτερο από τα άλλα δύο αφού είναι και αυτό ομοούσιο με τον πατέρα και το Υιό. Ο Ιωάννης ο Βαπτιστής είδε το πνεύμα του Θεού καταβαίνον ωσεί περιστεράν και ερχόμενον επ’ αυτόν. Το επ’ αυτόν αναφέρεται στον Χριστό, οπότε την ώρα που κατήλθε το Άγιο Πνεύμα σαν περιστέρι και κάθισε επάνω στον Χριστό ακούστηκε και η μαρτυρία Του Πατρός. Υπάρχουν πολλές εμφανίσεις του Αγίου Πνεύματος. Άλλοτε εμφανίζεται ως αύρα και βροντή άλλοτε ως πύρινη γλώσσα. Εδώ εμφανίζεται ωσεί περιστερά. Δεν ήταν περιστέρι αλλά φαινόταν είχε το σχήμα του περιστεριού. Και αυτό συνδέεται ότι το Άγιο Πνεύμα δεν είναι κτιστό όπως όλα τα πρόσωπα της Αγίας Τριάδος. Η εμφάνιση του Αγίου Πνεύματος ωσεί περιστερά μας υπενθυμίζει τον κατακλυσμό του Νώε. Τότε το περιστέρι επέστρεψε με κλαδί ελιάς στο ράμφος του και ανήγγειλε το τέλος του κατακλυσμού. Την στιγμή της Βαπτίσεως Του Χριστού το Άγιο Πνεύμα ωσεί περιστερά μας δηλώνει τη λύση του κατακλυσμού της αμαρτίας. Δεν είχε στο ράμφος του κλάδο ελαίας αλλά υποδείκνυε το έλεος του Θεού που είναι ο Χριστός ο αγαπητός Υιός του Πατρός. Η εμφάνιση του Αγίου Πνεύματος ωσεί περιστερά δηλώνει επίσης το άκακο και το πράο. Όπως η περιστερά είναι καθαρή και δεν παραμένει εκεί που υπάρχει δυσωδία έτσι και το Άγιο Πνεύμα είναι καθαρότατο και δεν παραμένει εκεί που υπάρχει η δυσωδία της αμαρτίας
Σε όλη αυτή τη φοβερή σκηνή της βαπτίσεως δεν μπορούμε να παραβλέψουμε εκείνον ο οποίος ετοίμασε την οδό του Μεσσία και τον Βάπτισε στον Ιορδάνη ποταμό. Σύμφωνα με τον ίδιο τον Ιησού δεν υπάρχει κανένας μεγαλύτερος από τον Ιωάννη το βαπτιστή. Η θεωρία του τιμίου προδρόμου ήταν μεγάλη. Ο Ιησούς είναι ο Θείος νυμφίος η Εκκλησία είναι η νύμφη του και ο βαπτιστής είναι ο καλύτερος άνθρωπος που παρευρίσκεται στο γάμο ο φίλος που χαίρεται με τη χαρά του νυμφίου. Όλη η του η ζωή και η διακονία ήταν για χάρη του Χριστού του οποίου τον δρόμο ετοίμασε. Η ολοσχερής ασυμβίβαστη δικαιοσύνη του Ιωάννη είναι η αιτία της μεγαλοσύνης του .Δεν είναι τίποτε άλλο ,δεν ήταν από τους αποστόλους δεν ήταν μάρτυρας της Αναστάσεως , δεν έκανε θαύματα ενώ ζούσε .Ήταν όμως ασκητής και προφήτης .Ζούσε μόνο για τον Θεό. Και έδωσε μαρτυρία των εντολών του Κυρίου μέχρι την τελευταία του αναπνοή.
Ο Χριστός βαπτίστηκε για να τηρήσει τον νόμο και να φέρει την Χάρη του στο νερό ,σε όλη την κτίση και στον άνθρωπο. Ἐδωσε λοιπόν την δυνατότητα στον καθένα να αποκτήσει την Χάρη της υιοθεσίας, τα Θεοφάνεια στην προσωπική του ζωή .Αυτή η φανέρωση του Θεού συνιστά την Θεογνωσία, την γνώση του Θεού και επειδή η Θεογνωσία είναι υπαρξιακό γεγονός γι αυτό και αυτή προξενεί την σωτηρία μας,. ΑΜΗΝ.