Αιδεσιμολογιώτατε κύριε διευθυντά της Καθολικής Ακαδημίας της Βαυαρίας,
Φίλτατοι φίλοι από τη Γερμανία,
Σεβαστοί πατέρες,
Κυρίες και κύριοι,
Σας καλωσορίζω στην Ιερά Μητρόπολη Δημητριάδος και Αλμυρού και στο διήμερο αυτό συνέδριο. Είναι ιδιαίτερη τιμή και χαρά για μας η παρουσία σας στην κοινή αυτή εκδήλωση της Ακαδημίας Θεολογικών Σπουδών Βόλου με την ιστορική Καθολική Ακαδημία της Βαυαρίας.
Η τοπική μας Εκκλησία σεμνύνεται για τη μακρά, μολονότι διόλου εύκολη ιστορία της. Από τους πρώτους χριστιανικούς αιώνες, όπως μαρτυρούν τα πολυάριθμα αρχαιολογικά μνημεία, το μήνυμα του Ιησού κηρύσσεται στην περιοχή μας, η οποία, έχοντας πρόσβαση στη θάλασσα, προσκαλεί στην ανοιχτότητα και στη γενναιοδωρία: εδώ από μακρού ανθούν το εμπόριο, η παιδεία και οι τέχνες, ενώ η ώσμωση των ιδεών και των εν γένει αγαθών οδηγεί στην ειλικρινή αυτοκριτική, στην καινοτομία και την πρόοδο. Τα χωριά του Πηλίου, στους πρόποδες του οποίου συνεδριάζουμε, αποτελούν απτό τεκμήριο ενός χριστιανικού πολιτισμού που κατόρθωσε να ανθίσει σε δύσκολες εποχές, να αφομοιώσει δημιουργικά ποικίλα ερεθίσματα και να διακριθεί για την ποιότητα των επιτευγμάτων του.
Το πνεύμα ανοιχτότητας και γενναιοδωρίας, το οποίο για μας αποτελεί τόσο παράδοση όσο και καθήκον, εκφράζεται και από την Ακαδημία Θεολογικών Σπουδών, η οποία εδώ και 16 χρόνια όχι μόνο δεν επαναπαύεται σε καμιάς λογής στατικότητα, παρά αναζητεί συστηματικά το διάλογο στην Ελλάδα και στο εξωτερικό, με Ορθόδοξους και ετερόδοξους αδελφούς, με πιστούς και άπιστους. Επιδιώκει να αρθρώσει λόγοις και έργοις το μήνυμα της πίστης με τρόπο ανανεωμένο, διανοητικά απαιτητικό και συνάμα ρεαλιστικό, συνδυάζοντας την ομολογία του ερχόμενου Χριστού με την εγρήγορση και την έγνοια για την ιστορία και τις προκλήσεις της. Ο ευγενής, ειλικρινής, αλλά και απαιτητικός, ποιοτικός διάλογος είναι η ατμόσφαιρα μέσα στην οποία ζει και την οποία φιλοδοξεί να μεταδώσει η Ακαδημία.
Το θέμα του συνεδρίου μας αναφέρεται στη σχέση Ελλάδας και Γερμανίας: Σχέση μακρά, πολυεπίπεδη, αμοιβαία γόνιμη, αλλά και δύσκολη, τραυματική, κάποτε ακόμη και τραγική. Πολυάριθμες γενεές Γερμανών μεγάλωσαν με τις επιταγές του κλασικισμού και το πνεύμα του φιλελληνισμού. Η τέχνη, σε ουσιαστικό βαθμό η αρχιτεκτονική, η εν γένει πολιτισμική κατάθεση της χώρας αυτής δεν είναι κατανοητή χωρίς την ελληνική κληρονομιά. Αντίστροφα, γενεές Ελλήνων σπούδασαν στη Γερμανία από συστάσεως του νεοελληνικού κράτους· σπουδαίοι διανοούμενοι και καλλιτέχνες μας μεταλαμπάδευσαν πολύτιμα γερμανικά ερεθίσματα στη χώρα μας.
Η πιο σκοτεινή περίοδος στη σχέση των χωρών μας είναι εκείνη της ναζιστικής κατοχής. Αφάνταστες φρικαλεότητες διαπράχθηκαν εδώ, ακόμη και στην περιοχή μας, στο όνομα ενός δαιμονικού καθεστώτος. Από την άλλη, υποδειγματικό ήταν το έργο της συμφιλίωσης που εκδιπλώθηκε μεταπολεμικά μέσα στο πλαίσιο της Ενωμένης Ευρώπης, το όραμα της οποίας σήμερα τόσες δυνάμεις απειλούν.
Μας ανησυχεί η ένταση που πήρε με αφορμή την οικονομική κρίση η αντιπαράθεση Ελλάδας και Γερμανίας τα τελευταία χρόνια, η εκατέρωθεν πολεμική, τα στερεότυπα, οι ύβρεις. Χωρίς να αρνείται τις ευθύνες του, ο λαός μας, ο οποίος κατά μεγάλο μέρος του πραγματικά πένεται, αισθάνθηκε κάποιες φορές υβριζόμενος και περιφρονούμενος από κορυφαίους Γερμανούς πολιτικούς και δημοσιογράφους. Όμως και Έλληνες πρόσβαλαν άκριτα και επιπόλαια το γερμανικό λαό. Πιστεύουμε στη νηφαλιότητα και στην αναγκαιότητα της συμφιλίωσης. Αισιοδοξούμε για τη θεραπεία των παρεξηγήσεων και των πληγών και ελπίζουμε σε έναν κοινό βηματισμό, το επαναλαμβάνω: στο πλαίσιο της Ενωμένης Ευρώπης, μιας Ευρώπης της ισοτιμίας, της αλληλεγγύης, της συναδέλφωσης.
Το συνέδριο αυτό φιλοδοξεί να αποτελέσει ένα λιθαράκι σε αυτή την προσπάθεια. Η θεματική του είναι ευρύτατη: πολιτική, οικονομία, τέχνη, θρησκεία, η δραματική επικαιρότητα των προσφύγων θα αποτελέσουν τους άξονες της προσπάθειας αυτής για αλληλογνωριμία και αλληλοκατανόηση. Μακάρι να προσφερθούν ουσιαστικά εναύσματα για περαιτέρω συνεργασία μεταξύ Βαυαρών και Ελλήνων, Ρωμαιοκαθολικών και Ορθοδόξων. Σίγουρα, τόσο απαιτητικά θέματα δεν εξαντλούνται σε ένα διήμερο. Ελπίζω όμως και εύχομαι να αυξηθεί εκατέρωθεν η περιέργεια και να ανοίξουν περαιτέρω οι καρδιές για να δεξιωθούν τον εκάστοτε Άλλο, που είναι αδελφός και αδελφή μας και στην ετερότητά του παραπέμπει στον κοινό Πατέρα και Θεό.
Ιδιαίτερη είναι η χαρά μου που το συνέδριο αυτό θα κορυφωθεί με μία τιμητική εκδήλωση για ένα τέκνο της Εκκλησίας της Δημητριάδος που μια ολόκληρη ζωή λειτουργεί ως γεφυροποιός μεταξύ Ελλάδας και Γερμανίας, Ορθοδόξων και ετεροδόξων, χριστιανών και πιστών άλλων θρησκειών. Ο π. Απόστολος Μαλαμούσης δείχνει έναν φωτεινό δρόμο και εμπνέει με το παράδειγμά του αυτό το συνέδριο.
Σας ευχαριστώ που μας τιμάτε με την παρουσία σας. Καλωσορίζω ιδιαιτέρως τους Γερμανούς φίλους. Εύχομαι καλή επιτυχία στις εργασίες σας και καλή παραμονή στην πατρίδα μας. Η Εκκλησία μας και η Ακαδημία θα είναι κοντά σας αυτή την εβδομάδα – και όχι μόνο, ελπίζω.
