Του Σεβ. Μητροπολίτου Δημητριάδος κ. Ιγνατίου
Πλησιάζουμε στο τέλος της διακαινησίμου εβδομάδος, της πρώτης εβδομάδος μετά την Ανάσταση του Χριστού, μιας εβδομάδος θριάμβου και νίκης του Φωτός πάνω στο σκοτάδι και την φθορά. Και φέτος, μαζική ήταν η συμμετοχή του πιστού λαού σε όλες τις ακολουθίες της Μεγάλας Εβδομάδος. Και μάλιστα, σε ορισμένες περιπτώσεις, η συμμετοχή αυτή ξεπέρασε κάθε προηγούμενο.
Μπορεί ορισμένοι να θεωρήσουν φυσιολογική την στροφή προς μια μεταφυσική βοήθεια, όταν η αβεβαιότητα των καιρών μας προκαλεί ανασφάλεια και φόβο. Δεν πρόκειται, όμως, μόνον για κάτι τέτοιο. Όσο η πανθομολογούμενη οικονομική, αλλά και ανθρωπιστική, κρίση αυξάνει τις διαλυτικές τάσεις των κοινωνικών και πολιτικών δομών, όσο οι πρωτόγνωρες προκλήσεις των καιρών, όπως το μεταναστευτικό θέμα, απαιτούν υπέρβαση κομματικών και άλλων στεγανών, η Εκκλησία ξαναβρίσκει τον ιστορικό ρόλο της, ως πηγής ενότητας, στηριγμένης σε κοινές πνευματικές και ανθρωπιστικές αξίες. Και πηγή αυτών των αξιών αποτελεί, κατ΄ εξοχήν, η Μεγάλη Εβδομάδα, που μας οδήγησε στο κενό μνημείο.
Το αποκορύφωμα του Θείου Δράματος δεν αποτελεί μόνον μια ιστορική πραγματικότητα, αλλά και μια προτύπωση του διλήμματος κάθε εποχής, ιδιαίτερα της δικής μας. Οι δύο ληστές, οι συσταυρωθέντες με τον Σωτήρα, προσφέρουν στον κάθε άνθρωπο ξεχωριστά, αλλά και σε κάθε λαό μέσα στην ιστορία, δυο διαφορετικούς δρόμους: Ο πρώτος; Να ακολουθήσουμε ως Ελληνική κοινωνία τη νοοτροπία του πρώτου ληστή και να ζητάμε λύσεις μαγικές, αυτόματες, χωρίς προθυμία συντριβής και αυτοκριτικής. Ο δεύτερος; Να αναλάβουμε την προσωπική αλλά και τη συλλογική μας ευθύνη και απευθυνόμενοι στη άπειρη φιλανθρωπία και μακροθυμία του Θεού, έξω και πέρα από κάθε ανθρώπινη δικαιοσύνη, να απευθύνουμε προς Εκείνον το λυτρωτικό «Μνήσθητί μου Κύριε εν τη Βασιλεία σου».
Μια τέτοια επίκληση δεν οδηγεί σε παθητικότητα και παραίτηση. Αντίθετα, προϋποθέτει έμπρακτη και δυναμική αναθεώρηση πολλών επίλογών μας, αναστοχασμό πάνω στο νόημα της ζωής και επαναθεμελίωση συλλογικών και ιστορικών οραμάτων. Πρόκειται για στάση ζωής, που, κατ΄ αρχάς, προσφέρει στον φιλότιμο πιστό την καλώς νοούμενη παρρησία να απευθυνθεί στον Θεό και να ζητήσει την συνδρομή Του. Επιπλέον, όμως, συμβαίνει και αυτό που επισημαίνουν διαχρονικά οι Πατέρες της Εκκλησίας μας: Μια τέτοια συμπεριφορά θεμελιώνει με τον Θεό σχέση στηριγμένη στην ελευθερία και την υπευθυνότητα, ενώ παράλληλα, μας καθιστά συνεργάτες μ΄ Εκείνον στο χτίσιμο ενός καινούργιου κόσμου αγάπης και δικαιοσύνης. Μια τέτοια συνεργασία προϋποθέτει τον συντονισμό της νοοτροπίας μας με την ουσία της σταυρικής θυσίας: Ο Χριστός στον σταυρό είναι «ο αίρων την αμαρτίαν του κόσμου», δηλ. Εκείνος, που, πριν αναζητήσει ενόχους, αναλαμβάνει να γιατρέψει πληγές και μάλιστα με κόστος την ίδια του τη ζωή. Αυτή είναι η ριζική αλλαγή στην οποία μας καλεί ο Θεάνθρωπος: Στην υπέρβαση των στενών ορίων του μικρόκοσμού μας και το άνοιγμα της καρδιάς αλλά και της δράσης μας σε ορίζοντες υπερατομικούς. Με άλλα λόγια, η Ελληνική κοινωνία και ο κόσμος ολόκληρος περιμένουν ανθρώπους έτοιμους να καταστήσουν την αναγέννηση της κοινωνίας προσωπική τους υπόθεση και να αναζητήσουν στον ανηφορικό αυτό δρόμο πρόθυμους συνοδοιπόρους.
Τέτοιου είδους ενότητα έχουμε όσο ποτέ ανάγκη. Όχι απλώς ενότητα διεκδίκησης μικροσυμφερόντων, αλλά ενότητα θυσίας και προσφοράς. Με τέτοιες προϋποθέσεις, η Ανάσταση του Χριστού θα φανερωθεί και πάλι ως κάτι πολύ πλατύτερο από ένα ατομικό γεγονός σωτηρίας και θα βιωθεί ως γεγονός διαχρονικό και οικουμενικό.
Έναν εξουθενωμένο και περιφρονημένο Χριστό ακολουθήσαμε και φέτος στην πορεία Του προς την Ανάσταση. Μια αφυδατωμένη από δυνάμεις και ελπίδα ανθρωπότητα ακολουθούμε ακόμη στην πορεία της, σε αναζήτηση και της δικής της Αναστάσιμης ελπίδας.
Σε τέτοια κατάσταση ο ληστής βρήκε το κουράγιο να απευθυνθεί στον ψυχορραγούντα Θεό και να ζητήσει μια θέση στη βασιλεία Του. Είναι και δική μας υποχρέωση να διακηρύξουμε προς τη καθημαγμένη ανθρωπότητα, πως σε αυτό το έσχατο σημείο δεν βρίσκεται μόνη. Κι αν τότε, ένας Θεός συσταυρώθηκε, σήμερα και διαχρονικά, οφείλει να συσταυρώνεται η Εκκλησία Του, ως ο ίδιος Χριστός, επεκτεινόμενος στην ιστορία. Τί να παρακίνησε τότε τον ληστή να στραφεί στον διπλανό του Σταυρό; ΄Ο,τι και να ήταν, ένα είναι το βέβαιο: Η ψυχή του ήταν έτοιμη να αναγνωρίσει τον αρχηγό της ειρήνης και της αγάπης.
Το ίδιο έτοιμη πρέπει να θεωρήσουμε και όλη την ανθρωπότητα σήμερα, εξαιτίας των αδιεξόδων και της απελπισίας της. Στρεφόμενη προς την Εκκλησία, την ίδια παρηγοριά και την ίδια ελπίδα θα αναζητήσει. Και το γεγονός αυτό μεγαλώνει την ευθύνη μας απέναντί της. Διότι, ίσως, άλλη ελπίδα να μην της απομένει, από τη δική μας πίστη, τη δική μας αγάπη και τη δική μας ενότητα.
«Δημοκρατία», 18/04/2015
