Του Σεβ. Μητροπολίτου Δημητριάδος κ. Ιγνατίου
Στις μέρες μας, όπου είναι πια φανερό πως πέφτουν οι μάσκες, οι Απόκριες δεν είναι, πλέον, απλώς ένα έθιμο. Είναι η φανέρωση ενός καρνάβαλου, που διαρκεί και τις 365 μέρες του χρόνου. Πιθανόν το παραλήρημα των μεταμφιέσεων να προσφέρει μια προσωρινή ανακούφιση, κυρίως, μάλιστα, αν συνοδεύεται και από εισαγόμενες ατραξιόν …λατινοαμερικάνικης προέλευσης. Κατά βάθος, όμως, χρόνο με το χρόνο, ανακαλύπτουμε με οδύνη πως, όταν οι Απόκριες τελειώσουν, μάσκες πολλές και πειστικές θα συνεχίσουν να κρύβουν την αλήθεια των προσώπων και των πράξεών τους.
Αυτά τα διαρκή προσωπεία κρύβουν οι αποκριάτικες μάσκες. Προσωπεία ψευδεπίγραφα, παραπλανητικά, που από την πολλή χρήση φτάνουν να αντικαταστήσουν πλήρως την αλήθεια του κάθε προσώπου και να θεωρηθούν ως αλήθεια. Άνθρωποι γύρω μας περιφέρουν τα προσωπεία τους και τα παρουσιάζουν ως την αληθινή τους ταυτότητα, έχοντας ξεχάσει, ακόμη και οι ίδιοι, ποιοι πραγματικά είναι. Και κάπου εδώ, οι δρόμοι του κοσμικού πνεύματος του Καρνάβαλου και του εκκλησιαστικού πνεύματος του Τριωδίου χωρίζουν.
Την ώρα που οι Απόκριες έρχονται να προσθέσουν μάσκα πάνω στη μάσκα, η Εκκλησία μάς καλεί να πάρουμε τον μακρύ και πολλές φορές επώδυνο δρόμο της αποκάλυψης του αληθινού μας προσώπου. Ακούγεται δύσκολο, κυρίως τέτοιες εποχές, το να καλεί κανείς τους ανθρώπους σε νέες υπαρξιακές περιπέτειες. Και φτάνει, πολλές φορές, η Εκκλησία να κατηγορείται ως εχθρός κάθε χαράς και κάθε ανεμελιάς. Να, όμως, που έφτασε ο καιρός να αποκαλυφθεί, πως το κυνήγι μιας εύκολης και ανέξοδης χαράς, μιας χαράς χτισμένης πάνω στο «δήθεν» και στο κουκούλωμα της κάθε είδους απάτης, επιφυλάσσει πολλαπλάσια οδύνη και ασυγκρίτως μακρύτερο και δύσβατο δρόμο επιστροφής.
Η Εκκλησία, όχι μόνον δεν είναι κατά της χαράς, αλλά την θέλει και διαρκή, αδαπάνητη και χωρίς ημερομηνία λήξεως. Και γι΄ αυτό ακριβώς τον λόγο δείχνει διαρκώς τον δρόμο της επιστροφής για συνάντηση με αυτά που διψάει ο αληθινός μας εαυτός και όχι με εκείνα, που επιβάλλουν οι ρόλοι και τα πάθη μας.
Πριν δυο εβδομάδες, ένας Φαρισαίος φοράει τη μάσκα του ευσεβούς για να κρύψει την τραγωδία της αδυναμίας του να υπάρξει φίλος του Θεού και του συνανθρώπου του. Ευχαριστεί τον Θεό, κατά βάθος, όμως, φανερώνει γι΄ Αυτόν το μίσος του γι’ αυτά που ο Θεός του επιβάλλει. Φορεί τη μάσκα του ευσεβούς, κρύβει, όμως, την αγανάκτησή του για τον, κατά τη γνώμη του, στυγνό επουράνιο νομοθέτη. Την ίδια στιγμή, οικτίρει τον Τελώνη, κατά βάθος, όμως, θρηνεί για τη δική του μοναξιά. Φοράει τη μάσκα του φιλάνθρωπου θρησκευτικού ηγέτη, κρύβει, όμως, την αδυναμία του να συμπονέσει.
Την περασμένη Κυριακή, ένας άσωτος γιος αποφασίζει να ξαναβρεί την χαμένη του ταυτότητα, τη χαμένη του γενιά, το χαμένο του σπίτι. Αρνιέται να ζει με τα ψέματα. Ζητάει την αλήθεια και είναι αποφασισμένος να τη βρει με κάθε κόστος.
Και αύριο, στην καρδιά της αποκριάτικης μεταμφίεσης, ο ίδιος ο Χριστός ρίχνει τις μάσκες της ιδεατής εικόνας που έχουμε για τον εαυτό μας και μάς καλεί να μετρήσουμε την πίστη μας προς Εκείνον με έργα προς τον αδελφό μας. Μπορεί πολλοί να έχουν απαρνηθεί τις μάσκες των ημερών. Έχουν φορέσει, όμως, τη μάσκα του τιμητή των πάντων. Μπορεί να έχουν αποφύγει την κραιπάλη και το ξεφάντωμα. Βρίσκουν, όμως, χαρά στην επίκριση και την καταφρόνια. Μπορεί να είναι κι άλλοι, που αισθάνονται πως τηρούν όλους τους ηθικούς κανόνες. Ικανοποιούνται, όμως, από τα δεινά του κόσμου, βλέποντάς τα ως τις δίκαιες συνέπειες της αμαρτίας του.
Αύριο, η περικοπή της Τελικής Κρίσης. Ώρα αποκαλυπτηρίων και πρόωρου ξεμασκαρέματος. Την ώρα που ο ίδιος ο Χριστός αποκαλύπτει την αλήθεια Του και την αλήθεια των κριτηρίων Του, οι δικές μας οι μάσκες πέφτουν και με θάρρος καλούμαστε να μετρηθούμε με το μέτρο Αυτού που πιστεύουμε πως ακολουθούμε και μιμούμαστε. Τη στιγμή που ο Χριστός ανασηκώνει, σαν μια άλλου είδους μάσκα, τα πρόσωπα των ξένων, των πεινασμένων, των διψασμένων, των γυμνών και των ασθενών, αποκαλύπτοντας το δικό Του πρόσωπο, δεν έχουμε πια περιθώρια, ούτε για μασκαρέματα, ούτε για υπεκφυγές.
Απόκριες! Περίοδος αντίστασης στο ψέμα της μεταμφίεσης και θάρρους για συνάντηση με τον αληθινό εαυτό μας.
«Δημοκρατία», 22/2/2014
