Μακαριώτατε,
Σεβασμιώτατοι,
Ελλογιμώτατοι κύριοι καθηγητές,
Κυρίες και Κύριοι,
Έχω την τιμή και τη χαρά ως Πρόεδρος της Ειδικής Συνοδικής Επιτροπής Πολιτιστικής Ταυτότητος της Εκκλησίας της Ελλάδος να απευθύνομαι στην εκλεκτή ομήγυρη για να σας καλωσορίσω όλους.
Η Ιερά Σύνοδος της Εκκλησίας της Ελλάδος έχει ιδιαίτερη ευαισθησία στα θέματα της Ιστορίας, της εθνικής ταυτότητος και της πολιτιστικής ιδιοπροσωπείας του λαού μας και αυτή την ευαισθησία της αποδεικνύει και η λειτουργία της Ειδικής Συνοδικής Επιτροπής. Όλοι μας αισθανόμαστε την ιδιαίτερη ευθύνη που έχουμε απέναντι στους πρωταγωνιστές σημαντικών περιόδων του Έθνους μας όπως είναι η μεγάλη Ελληνική Επανάσταση του 1821. Καθώς σε εννέα χρόνια συμπληρώνονται ακριβώς 200 χρόνια από την κορυφαία αυτή στιγμή του Νεωτέρου Ελληνισμού σκεφθήκαμε να δώσουμε έμφαση στη σοβαρή, επιστημονική και νηφάλια μελέτη και προσέγγιση των γεγονότων. Αποφασίσαμε, λοιπόν, να διοργανώσουμε μία σειρά συνεδρίων με τον γενικό τίτλο: «1821-2021: Δέκα Επιστημονικά Συνέδρια για τα 200 χρόνια από την Επανάσταση του 1821». Κάθε χρόνο θα διοργανώνεται ένα συνέδριο με διαφορετική θεματολογία. Σήμερα ξεκινά το Α Διεθνές Επιστημονικό Συνέδριο αυτής της σειράς με ειδικό θέμα: «Ιστοριογραφία και πηγές για την Ερμηνεία του 1821».
Σκοπός μας είναι να ακουσθούν διαφορετικές γνώμες και απόψεις χωρίς φανατισμούς και μονομέρειες. Γνωρίζουμε ότι τα τελευταία χρόνια ακούσθηκαν και ορισμένες φωνές που εισήγαγαν καινά δαιμόνια στον όλο προβληματισμό. Δεν συμφωνούμε με την αποκαθήλωση των ηρώων και των μαρτύρων, όμως δεν ήλθαμε εδώ απλώς για να επαινέσουμε τον ρόλο του Ορθοδόξου κλήρου. Το συνέδριο είναι επιστημονικό και κάθε άποψη αξίζει να κατατεθεί και να αξιολογηθεί. Άλλωστε στόχος της Επιτροπής μας είναι να εκδοθούν οι εισηγήσεις κάθε χρονιάς σε ξεχωριστό τόμο, ώστε η σοφία των ομιλητών να παραμείνει κτήμα ες αεί για χρήση από κάθε ενδιαφερόμενο.
Ευχαριστούμε τον Μακαριώτατο και την Ιερά Σύνοδο που αμέσως και ασμένως δέχθηκαν την πρόταση της Επιτροπής μας. Ευχαριστούμε τα μέλη της Επιστημονικής Επιτροπής που επέλεξαν τους εισηγητές. Πρόκειται για τον Ακαδημαϊκό και Καθηγητή της Νεωτέρας Ελληνικής Ιστορίας κ. Κων. Σβολόπουλο, Πρόεδρο, και για τους πρωτοπρ. Γεώργιο Μεταλληνό, Ομότιμο Καθηγητή Πανεπιστημίου, Μιχάλη Μερακλή, Ομότιμο Καθηγητή Πανεπιστημίου, Αθανάσιο Καραθανάση, Καθηγητή της Θεολογικής Σχολής Α.Π.Θ. και τον κ. Χαράλαμπο Μηνάογλου, Δρα Σύγχρονης Ιστορίας και μάχιμο εκπαιδευτικό. Ευχαριστούμε επίσης και τον Πανιερώτατο Μητροπολίτη Θερμοπυλών κ. Ιωάννη, Ηγούμενο της Ιεράς Μονής Πεντέλης για τη φιλοξενία που μας παρέχει. Ευχαριστούμε τους εκλεκτούς εισηγητές μας για τη συμμετοχή τους και τους παρακαλώ να καταθέσουν εγκαίρως το κείμενο της εισηγήσεώς τους ώστε να ετοιμασθεί ο σχετικός τόμος. Και βεβαίως ευχαριστούμε όλους εσάς που μας τιμάτε με την παρουσία σας.
Δεν μένουμε μόνον στο παρελθόν. Επιδιώκουμε μέσα από αυτή τη σειρά των δέκα Συνεδρίων να οραματισθούμε την Ελλάδα του 2021 όπως θα την θέλαμε και κυρίως όπως θα την ήθελαν οι επώνυμοι και ανώνυμοι πρωταγωνιστές του 1821. Δεν βλέπουμε την Ιστορία ως ένα μουσειακό είδος, αλλά την αξιοποιούμε ως εφαλτήριο για το μέλλον και ως πηγή ιδεών και προτάσεων για μια καλύτερη Ελλάδα. Μία Ελλάδα, η οποία θα τιμάται για τον Ελληνορθόδοξο Πολιτισμό της και για τα ειρηνικά κατορθώματα του λαού της και δεν θα είναι μόνιμος επαίτης ξένων δανείων.
Σε μία δύσκολη εποχή οικονομικής και πνευματικής κρίσης η μελέτη της Τουρκοκρατίας και του 1821 πιστεύω ότι θα μας βοηθήσει να πάρουμε διδάγματα και να αντλήσουμε ελπίδα ενθυμούμενοι με ποιά θεμέλια και ποιές αξίες το Ορθόδοξο Γένος μας επεβίωσε σε πολύ δυσκολότερες καταστάσεις. Ας κάνουμε διαρκές βίωμά μας το μήνυμα του μεγάλου εθνικού μας ποιητή Κωστή Παλαμά: «Μεθύστε απ’ τ’ αθάνατο κρασί του ’21».
Καλή επιτυχία με τη βοήθεια του Θεού!
