Πρωτ. Κωνσταντίνος Φλάκης
Η τιμή της Θεοτόκου έχει ουσιαστική σχέση με την υπόθεση της σωτηρίας μας. Όποιος δεν αναγνωρίζει την παρθένο Μαρία ως Θεοτόκο, αυτός αρνείται την Θεανθρωπότητα του Χριστού, και δεν μπορεί να ωφεληθεί από την ανάγνωση της Αγίας Γραφής και από την εφαρμογή των εντολών του Χριστού. Τούτο γιατί δεν μας σώζει η Αγία Γραφή, αλλά ο ίδιος ο Χριστός, που απαγγέλλει αυτή . Στον χαρακτηρισμό της Μαρίας ως Θεοτόκου συνίσταται «ὅλον το μυστήριον τῆς θείας οἰκονομίας. Διότι ἐάν ἡ γεννήσασα εἶναι Θεοτόκος, θα εἶναι Θεός και ὁ γεννηθείς ἐξ αὐτῆς, ὅπως ἐπίσης και ἄνθρωπος» (Ἰω. Δαμασκηνός).
Εκείνος όμως που θα αναγνωρίσει την παρθένο Μαρία Θεοτόκο και θα πιστεύσει στην Θεανθρωπότητα του Χριστού, πρέπει να της αποδώσει την ανάλογη τιμή και να την αναγνωρίσει μητέρα Του (πρβλ. Ιω. Ιθ’ 27). Γι’ αυτό λέμε πως η τιμή της Θεοτόκου έχει άμεση σχέση με την υπόθεση της σωτηρίας μας.
Η παρθένος Μαρία με την συγκατάθεσή της την ἐπεσκίασε το Άγιο Πνεύμα και την κατέστησε κατάλληλο δοχείο, μέσα στο οποίο δημιουργήθηκε με τη σάρκα της η ανθρώπινη φύση του Υιού και Λόγου του Θεού. Με αυτόν τον τρόπο γεννήθηκε όχι θεοφόρος άνθρωπος, αλλά αληθινά Θεός με σάρκα.
Ο Χριστός είναι η «νέα ρίζα», επειδή δεν κατάγεται από τη ρίζα του Αδάμ, γεννήθηκε «ἄνευ σπορᾶς», εκ παρθένου. Ο Ιωσήφ ήταν «πατέρας» του Ιησού «σύμφωνα με τον νόμο» και οι λεγόμενοι «ἀδελφοί» ήσαν «κατά τον νόμον» αδελφοί.
Η Ορθόδοξη Εκκλησία τιμά την Μαρία ως Θεοτόκο και Αειπάρθενο και διακυρύττει πως στα σπλάχνα της ανακαινίστηκε η φύση του ανθρώπου. Η Μαρία έγινε η «κεχαριτωμένη» και η «εὐλογημένη», η «μητέρα τοῦ Κυρίου», την οποία οφείλουν να μακαρίζουν «πᾶσαι αἱ γενεαί».
Οι ορθόδοξοι χριστιανοί δεν τοποθετούν την Θεοτόκο πάνω από την Εκκλησία αλλά μέσα σ’ αυτήν. Και η ίδια κληρονόμησε το προπατορικό αμάρτημα και ήταν γνήσιο παιδί του κόσμου, που τον εκπροσώπησε με την συγκατάθεσή της στο σχέδιο του Θεού.
Η άγια σάρκα του Κυρίου ήταν και σάρκα της Θεοτόκου και όλοι οι χριστιανοί που εντασσόμαστε στο Σώμα του Χριστού γινόμαστε αδελφοί του Κυρίου και η παρθένος Μαρία γίνεται Μητέρα ολόκληρης της ανθρωπότητας. Βλέπομε την παρθένο Μαρία όχι ανεξάρτητα από τον Χριστό, αλλά πάντοτε σε σχέση με το πρόσωπο του Θεανθρώπου, ως «μητέρα του Κυρίου», γι’ αυτό ο όρος «Θεοτόκος» αποδίδει την τιμή που της ταιριάζει. Έτσι εκείνος που αρνείται αυτή την τιμή, δεν ακολουθεί την προφητεία της Αγίας Γραφής («μακαριοῦσι με πᾶσαι αἱ γενεαί»), αλλά ζεί στην εποχή της πτώσεως, πριν από την γέννηση του Σωτήρα.
